سهمیه بندی بنزین قطع شد؟ | حذف سهمیه بندی بنزین با یارانه جدید بنزین

پایگاه خبری تحلیلی پیشنهاد ویژه :

طرح جدید دولت با یارانه جدید بنزین به پربحث ترین خبر در محافل اقتصادی. و کارشناسی تبدیل شده است. طرح یارانه جدید بنزین اولین بار از طرف سخنگوی دولت اعلام شد که اجرای پایلوت یارانه جدید بنزین در کیش و قشم در آینده نزدیک انجام می شود. اقتصاددانان بسیاری به بررسی طرح یارانه جدید بنزین پرداختند و اکثرا معتقدند که با این طرح قیمت بنزین به شدت افزایش می یابد. در ادامه آخرین خبر از یارانه جدید بنزین را می خوانیم.

گزارش جدید مرکز آمار از هزینه و درآمد خانوار کشور در سال ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که ۵۴ درصد خانوار شهری و ۳۶ درصد از خانوار روستای دارای خودرو شخصی هستند. آیا این به بدان معناست که خانوار شهری یارانه بیشتری نسبت به خانوار روستایی می‌گیرند؟

آخرین گزارش از یارانه بنزین

آخرین گزارش رسمی مربوط به پرداخت یارانه‌ پنهان به عملکرد بودجه سال ۱۳۹۹ مربوط می‌شود. در آن سال حدود ۱۶۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه در قالب کالای اساسی و حامل‌های انرژی در اختیار مردم قرار گرفت. «پنج فرآورده اصلی و سوخت هوایی» که یارانه بنزین هم جزو آن است، سهم ۴۰۰ میلیارد تومانی از مجموع یارانه‌های پنهان به خود اختصاص دادند.

این در حالی است که یکی از اهداف افزایش قیمت بنزین در آبان ۱۳۹۸ حذف یارانه‌های پنهان تلقی شد. اما اکنون نه‌تنها حجم قابل‌توجهی از بنزین کشور صرف پرداخت یارانه به مصرف‌کنندگان بنزین می‌شود، بلکه در خلال این امر شاهد ادامه بی‌عدالتی‌ها هستیم. در حالی که قرار بود از سال ۱۳۸۹ در پی سیاست هدفمندسازی یارانه‌ها شاهد رفع تبعیض‌های یارانه‌ای باشیم.

در آن مقطع دولت پرداخت یارانه نقدی را جایگزین یارانه پنهان کالاهای اساسی کرد. تا اردیبهشت سال جاری هم تغییری در رقم یارانه‌ها به وجود نیامد. امسال نیز دولت با تجمیع یارانه‌های نقدی و حذف یارانه چهار کالای اساسی، یعنی مرغ، تخم مرغ، لبنیات و روغن رقم یارانه نقدی را بین ۳۰۰ هزار تا ۴۰۰ هزار تومان تعیین کرد. در این میان بسیاری از یارانه‌بگیران اعلام کردند که حاضرند یارانه‌ای دریافت نکنند، اما قیمت‌ها به حالت قبل برگردند.

یارانه بنزین در جیب ثروتمندان

انتشار گزارش جدید مرکز آمار هم نشان می‌دهد که خانوار شهری بیش از خانوار روستایی از یارانه بنزین بهره‌مند می‌شوند. این گزارش حاکی از آن است که تنها ۳۵٫۹ درصد از خانوار روستایی دارای خودرو هستند. در مقابل اما ۵۳٫۹ درصد از شهرنشینان از خودرو شخصی استفاده می‌کنند.

نکته مهم‌تر این است که حدود ۴۶ درصد خانوار شهری و ۶۴ درصد از روستانشینان هیچ خودرویی به نام خود ندارند. یعنی در حالی که ۶۴ درصد از روستاییان هیچ بهره‌ای از یارانه بنزین نمی‌برند، ۵۴ درصد از افراد شهرنشین به این یارانه پنهان دسترسی دارند. موضوعی که در رابطه با سیاست‌های یارانه‌ای از ابتدا مورد نقد اقتصاددانان قرار داشت. به عقیده این گروه از کارشناسان ثروتمندان بیش از گروه‌های کم‌درآمد در ایران به از یارانه‌ها بهره‌مند می‌شوند. با توجه به سیاست‌هایی که در این سال‌ها اجرا شد، مصرف بیشتر به معنای بهره‌مندی بیشتر است.

مرکز آمار ایران نیز در گزارش خود به این مورد اشاره کرد و نوشت: بررسی چنین آمارهایی حقایق مهمی را درباره عدم بهینگی سیاست‌هایی نظیر تخصیص یارانه بنزین به افراد دارای خودرو را بیش از پیش آشکار می‌کند. چنانکه افراد بدون خودرو اتفاقاً جزو دهک‌های پایین جامعه هستند و از یارانه بنزین بهره‌مند نمی‌شوند.

چه کسانی یارانه بنزین نگرفتند؟

در حالی که طبق گفته مسئولان در طرح بنزین برای همه، قرار بود برای همه کیشوندان سهمیه بنزین واریز شود اما بررسی های میدانی نشان می دهد این سهمیه برای همه کیشوندان واریز نشده است.

در شرایطی که ۱۰ روز از آغاز طرح جدید بنزینی می گذرد اما هنوز در واریز سهمیه ها خلاءهایی وجود دارد.

در طرح بنزین برای همه قرار است ۲۰ لیتر بنزین برای هر نفر به ارزش ۳۰ هزار تومان تخصیص یابد. این بنزین تخصیصی نیز به حساب سرپرست خانوار واریز می شود. 

از ابتدای اسفند ماه این طرح در کیش آغاز شد و حسین شمسیان راد سرپرست معاونت فرهنگی اجتماعی سازمان منطقه آزاد کیش اعلام کرد این سهمیه هم اکنون در حساب سرپرستان خانوار وجود دارد.

با وجود تاکید شمسیان راد در خصوص واریز سهمیه برای ۶۰ هزار ساکن کیش، ولی گفت و گو با تعدادی از کیشوندان نشان می دهد که این سهمیه به حساب برخی افراد واریز نشده است.

ژیلا موافق یکی از کیشوندان که خود سرپرست خانوار است در گفت و گو با اقتصاد آنلاین گفت: بعد از آنکه اعلام کردند به حساب سرپرستان خانوار سهمیه بنزین واریز می شود؛ طبق کد دستوری که برای این منظور مشخص شده بود اقدام کردم اما هیچ سهمیه ای به حساب من واریز نشده است.

او توضیح داد: برای اطلاع از میزان سهمیه واریزی کد #۳۹*۴* را در گوشی باید وارد می کردیم که این کار را انجام دادم. بعد از وارد کردن این کد یک پیام ارسال شد که کد ملی سرپرست خانوار را می خواست. کد ملی را هم وارد کردم ولی در پیامی که که برای من ارسال شد سهمیه اختصاص یافته را صفر لیتر عنوان کرده بود.

موافق افزود: ما از سال ۸۸ تا کنون در کیش زندگی می کنیم و کیشوند محسوب می شویم. تا به حال خودرو و کارت سوخت نداشتیم و اکنون که اعلام کردند برای همه کیشوندان سهمیه بنزین واریز می شود خوشحال بودیم که از سهمیه های اختصاص یافته سهمی خواهیم داشت اما تا امروز هیچ سهمیه ای به ما تعلق نگرفته است.

رضا منتظری یکی دیگر از ساکنان کیش  گفت: سهمیه بنزین من واریز شده است. پیش از این کارت سوخت داشتم و سهمیه خودروی خود را از طریق کارت سوخت دریافت می کردم. از اول اسفند ماه که اعلام کردند نحوه سهمیه بندی بنزین تغییر کرده است؛ دیگر کارت سوخت خودرو شارژ نشد و به جای آن به حساب بانکی سهمیه واریز شد.

او ادامه داد: ما یک خانواده ۲ نفره هستیم ولی میزان سهمیه واریز شده برای ما همان ۶۰ لیتر است. 

میلاد رضا زاده  نیز گفت: من سال هاست در کیش زندگی می کنم اما کارت کیشوندی نگرفته ام. امروز که برای گرفتن سهمیه بنزین مراجعه کردم می گویند سهمیه بنزین به افرادی که کارت کیشوندی ندارند تعلق نمی گیرد.

او اظهار کرد: کارت کیشوندی هیچ امتیازی برای کیشوندان ندارد و به همین دلیل در طول همه سال هایی که در کیش ساکن بودم انگیزه ای برای گرفتن این کارت نداشتم. حالا که قرار است سهمیه بنزین به سرپرستان خانوار تعلق گیرد؛ افرادی که این کارت را نداشته باشند از سهمیه در نظر گرفته شده محروم می شوند.

رضا زاده اضافه کرد: برای اثبات کیشوند بودن اجاره نامه یا گواهی اشتغال به کار می توانیم ارائه دهیم اما هیچ یک از این مدارک برای تخصیص سهمیه بنزین مورد پذیرش قرار نمی گیرد.

میثم تهرانی نیز گفت: همکارانم که خودرو دارند سهمیه ۶۰ لیتر را دریافت کرده اند اما برای ما که خودرو نداشته ایم؛ هیچ سهمیه ای واریز نشده است. 

او خاطرنشان کرد: اگر با تغییر روش سهمیه بندی قرار بوده که توزیع بنزین بین همه مردم جامعه به صورت عادلانه انجام شود؛ متاسفانه باید بگویم که این عدالت هنوز محقق نشده است. 

شایان اصغری نیز که پیشتر کارت سوخت داشته و امروز سهمیه بنزین خود را دریافت کرده است نیز به اقتصاد آنلاین گفت: با ارسال کد دستوری، اعلام شد که ۶۰ لیتر بنزین به حاسب من واریز شده است اما اصلا نمی دانم که این سهمیه را چگونه باید استفاده کنم.

پیشتر معاونت فرهنگی اجتماعی سازمان منطقه آزاد کیش در گفت و گو با رسانه ها نحوه استفاده از سهمیه ها را اعلام کرده بود اما به نظر می رسد اطلاع رسانی فراگیر و جامعی در کیش صورت نگرفته و برخی از افراد هنوز روش استفاده از سهمیه خود را نمی دانند.

طبق اعلام این معاونت افرادی که دارنده خودرو هستند و می خواهند از سهمیه شان استفاده کنند لازم است، پس از کشیدن کارت بانکی در محل جایگاه با وارد کردن چهار رقم آخر کد ملی صاحب کارت، میزان سهمیه یارانه‌ای و آزادِ اختصاص یافته، را مشاهده کنند و پس از آن، شخص می تواند سوخت گیری کند. با کشیدن دوباره کارت بانکی و وارد کردن رمز کارت نیز پرداخت انجام می‌شود.

در جزیره کیش حدود ۱۰ نازل به سیستم مجهز شده است و مردم می‌توانند با استفاده از کارت‌های بانکی خود سهمیه‌های جدید اختصاص یافته را از این نازل ها دریافت کنند.

همچنین برای فروش این سهمیه افراد می توانند به این طریق عمل کنند. در ابتدا فرد باید وارد سامانه www.benzineman.ir شود. در صفحه اول سامانه دو گزینه وجود دارد. یک گزینه مربوط به دریافت اپلیکیشن بنزین من و دیگری خرید و فروش و انتقال سهمیه بنزین است. افراد از هر دو طریق می توانند برای واگذاری سهمیه خود به فرد دیگر اقدام کنند.

در سامانه با استفاده از گزینه های مورد اشاره سهمیه بنزین به هر کد ملی دیگر قابل انتقال است. یعنی افراد با وارد کردن کد ملی افراد می توانند مشخص کنند که سهمیه بنزینشان به چه کسی واگذار شود.

در صورتی که افراد فاقد خودرو به هر دلیلی از سهمیه بنزین استفاده نکنند؛ هزینه آن به صورت خودکار به یکی از حساب های بانکی آنها واریز می شود.

سهمیه بنزین ۲۰ لیتری در تمام کارت‌های بانکی سرپرست خانوار اعمال شده و کیشوندان می‌توانند با شماره گیری کد #۳۹*۴* از میزان سهمیه خانوار خود مطلع شوند و برای رفع مشکلات احتمالی با تلفن گویا با شماره ۰۷۶۴۴۱۴ تماس بگیرند.

بر اساس طرح بنزین برای همه، در صورتی که سرپرست خانواده دارای خودرو باشد، سهمیه ۶۰ لیتر بنزین کشوری به آن تعلق گرفته؛ ولی از سهمیه کل خانوار کم خواهد شد؛ به عنوان مثال، یک خانواده ۵ نفره، ۶۰ لیتر سهمیه را در کارت بنزین و ۴۰ لیتر را در کارت بانکی دریافت خواهند کرد؛ خودرو‌های عمومی، تاکسی‌ها، اسنپ و خودرو‌هایی که خدمات عمومی می‌دهند و هم چنین ناوگان گازوئیل سوز از این طرح مستثنی شده اند.

طرح بنزین برای همه ابتدا در جزیره کیش و سپس قشم به صورت آزمایشی اجرا می شود تا بعد از رفع ایرادات، به صورت سراسری به اجرا گذاشته شود.

در اجرای آزمایشی این طرح قرار بود یارانه سوخت بنزین به حساب ۶۰ هزار کیشوند واریز شود که این میزان بنزین شامل حدود ۳۸ هزار خانوار یک نفر تا ۱۱ نفر است. اما به نظر می رسد  در ابتدای اجرای طرح، تعدادی از مشمولان موفق به دریافت سهمیه نشده اند.