دریاچه ارومیه سیرآب شد!! | بارش های این هفته جانی دوباره به دریاچه ارومیه بخشید
مدیر منابع آب مهاباد از رهاسازی ۱۱۵ میلیون متر مکعب آب سد مهاباد به پیکره دریاچه ارومیه خبر داد. بارش های اخیر باعث شد دریاچه ارومیه با داشتن ۲.۵ میلیارد مترمکعب آب، وضعیت نویدبخشی داشته باشد.
بارشهای اخیر در کشور، رهاسازی آب و تامین حقآبه دریاچه ارومیه، وضعیت این دریاچه را نسبت به سال گذشته در شرایط بهتری قرار داد.
در این زمینه خالد رحمانی، مدیر منابع آب مهاباد از رهاسازی ۱۱۵ میلیون متر مکعب آب سد مهاباد به پیکره دریاچه ارومیه خبر داد. «وضعیت ذخیره آب سد مهاباد به لطف بارشهای اخیر در وضعیت مطلوب قرار دارد اما ذخایر منابع آب زیرزمینی به جهت برداشتهای بی رویه همچنان با کمبود مواجه است. هم اکنون حجم آب ذخیره شده پشت مخزن سد مهاباد به ۱۷۴ میلیون مترمکعب رسیده است.»
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه گفت: حجم آب دریاچه نیز با ۶۰۰ میلیون مترمکعب افزایش نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، به ۲.۵ میلیارد مترمکعب رسیده است.
محمدصادق معتمدیان در بک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه سال گذشته سال سختی را به جهت کاهش بارندگی و گرمای زیاد گذراندیم و نگرانی های جدی در بین مردم نسبت به خشک شدن دریاچه ارومیه به وجود آورده بود، گفت: خوشبختانه بارندگیهای خوبی را طی دو سه ماه اخیر در سطح حوضه آبریز دریاچه ارومیه شامل سه استان آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی و کردستان داشتیم.
وی با بیان اینکه این وضعیت باعث افزایش تراز آب دریاچه ارومیه شد، افزود: تراز این دریاچه نسبت به مدت مشابه سال قبل منتهی به ۱۷ اردیبهشت ۲۰ سانتیمتر افزایش یافته است (۱۲۷۰.۶۰ سانتی متر).
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با بیان اینکه وسعت دریاچه ارومیه نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل با ۵۶۰ کیلومتر مربع افزایش به ۲۰۰۰ کیلومتر مربع رسیده است، ادامه داد: حجم آب دریاچه نیز با ۶۰۰ میلیون مترمکعب افزایش نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، به ۲.۵ میلیارد مترمکعب رسیده است.
معتمدیان با بیان اینکه از لحاظ میزان بارش خیلی اتفاق خارق العادهای نیفتاده است، گفت: در سال ۹۸ در حوضه آبریز دریاچه ارومیه ۴۶۰ میلی متر بارش داشتیم که اکنون به ۳۰۵ رسیده، در سال ۹۸ نسبت به امسال ۵۱ درصد افزایش بارندگی داشتیم. سال ۹۹ تا ۱۴۰۲ دوره ۴ ساله خشکسالی داشتیم و بارندگی های امروز نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه بارش در حوضه دریاچه ارومیه نسبت به میانگین بلندمدت یک درصد افزایش یافته است، افزود: در حوضه آبریز دریاچه ارومیه بیش از ۱۴۰ هزار هکتار باغات اضافه شده، یعنی ۱.۵ میلیارد متر مکعب آب مازاد به بخش کشاورزی در دورانی که شاهد کاهش حجم آب در دریاچه ارومیه بودیم، تحمیل کردیم. این غفلتی بوده که در دورههای گذشته شده است.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با بیان اینکه امروز در حوضه آبریز دریاچه ارومیه متاسفانه سه محصول سیب، یونجه و چغندر ۵۷ درصد آب تولیدی حوزه آذربایجان غربی را مصرف می کند، ادامه داد: ۵۸ هزار هکتار باغات سیب هستند که ۵۰ درصد از این باغات بالای ۳۰ سال عمر دارند و از لحاظ بهرهوری هم دچار مشکل هستند. این باغات کشت دوگانه هستند، یعنی در همین مزارع یونجه هم کشت میشود بنابراین ۳۲ درصد از آب تولیدی استان صرف یونجه میشود که محصول غیر استراتژیک است.
معتمدیان با بیان اینکه ۹۰ درصد آب تولیدی در حوضه آبریز در بخش کشاورزی مصرف میشود، اظهارکرد: رویکردی که ستاد احیای دریاچه ارومیه به ریاست دکتر محمد مخبر- معاون اول رییس جمهوری - در دولت سیزدهم دارد، تمرکز بر مدیریت نرمافزاری یعنی تغییر الگوی کشت است.
وی با بیان اینکه ۷۴ هزار حلقه چاه غیرمجاز در این منطقه (سه استان) حفر شده است، گفت: در همین دولت حدود ۴۰۰۰ چاه را توانستیم مسدود کنیم.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با بیان اینکه در سال گذشته بیش از ۶۰ کیلومتر از رودخانههای منتهی به دریاچه ارومیه لایروبی شدهاند، افزود: این کار اثرات خوبی داشته است. در بحث تکمیل مدول سوم تصفیهخانه ارومیه که سال گذشته افتتاح شد، امسال ۴۰ میلیون متر مکعب رهاسازی پساب فاضلاب ارومیه به دریاچه ارومیه داشتیم.
معتمدیان با بیان اینکه برنامههایی در ستاد احیای کشور برنامه ریزی شده تا حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون متر مکعب حقآبه رهاسازی سد و رودخانه های فاقد سد داشته باشیم، ادامه داد: در حال حاضر این آمار از یک میلیارد و ۴۰۰ مترمکعب هم گذشته یعنی ۳۰۰ میلون مترمکعب از آنچه پیش بینی شده رهاسازی انجام شده است.
وی با بیان اینکه روزانه ۳۰ میلیون مترمکعب آورده و ورودی به دریاچه ارومیه داریم که براساس ایستگاههای هیدرومتریک در ورودی دریاچه ثبت میشود، اظهارکرد: امیدواریم در دو سه هفته آینده با ادامه بارندگی های پیش رو و رهاسازی هایی که انجام می شود، این میزان به سه میلیارد متر مکعب یا بیشتر برسد.
معتمدیان در پایان با اشاره به علاقه مردم به دریاچه ارومیه گفت: در روزهای گذشته صف ۲۲ کیلومتری خودروها تا دریاچه ارومیه داشتیم و ۷۰ هزار تلفن همراه فعال بود یعنی جمعیت ۲۰۰ هزار نفر ساعتها در صف ترافیک بودند تا خود را به دریاچه ارومیه برسانند که نشان از وابستگی مردم به دریاچه است.
خبر خوش از دریاچه ارومیه
سرپرست حوضه آبریز دریاچه ارومیه گفت: هماکنون تراز دریاچه ارومیه به ۱۲۷۰.۵۳ متر و وسعت آن ۱۷۹۰ کیلومترمربع و به حجم ۲.۳۴ میلیارد مترمکعب رسیده است.
احمد قندهاری در باره مهمترین اقدامهای مدیریت حوضه آبریز دریاچه ارومیه ادامه داد: با وجود وضعیت نامساعد بارشها در حوضه آبریز ارومیه در ۶ ماه نخست سال، حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب از سدهای حوضه آبریز، رهاسازی و جریان آب بهسوی دریاچه ارومیه و تالابهای اقماری آن روان شد.
وی افزود: در ادامه باتوجهبه وضعیت مناسبتر بارشهای بهاری جریان رهاسازی از سدهای حوضه و کانال انتقال آب به دریاچه افزایش قابلتوجه یافته است، بهطوریکه تا پایان فروردینماه بالغ بر ۵۸۰ میلیون مترمکعب آب رهاسازی و انتقال آب انجام گرفت.
سرپرست حوضه آبریز دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد: بر اساس برنامههای در دست انجام، رهاسازی آب از سدهای حوضه بهخصوص سدهای بوکان و مهاباد همچنان ادامه دارد؛ در صورت مساعد بودن شرایط، این اقدام تا پایان نیمه اول اردیبهشتماه ادامه خواهد یافت.
به گفته قندهاری، همه این فعالیتها سبب شد که هماکنون تراز دریاچه ارومیه به رقوم ۱۲۷۰.۵۳ متر، به وسعت ۱۷۹۰ کیلومترمربع و به حجم ۲.۳۴ میلیارد مترمکعب برسد.
سرپرست حوضه آبریز دریاچه ارومیه ادامه داد: تأمین نیاز زیستمحیطی تالابهای اقماری نیز به بیش از ۸۰ میلیون مترمکعب (۱۵ میلیون مترمکعب بیشتر از برنامه) محقق شد.
وی افزود: چندین سال است که دریاچه ارومیه در کانون توجه اقشار مختلف مردم، فعالان محیطزیست و سازمانهای مردمنهاد قرار گرفته است.
این مقام مسئول گفت: از دیرباز وزارت نیرو بهعنوان متولی تأمین نیاز زیستمحیطی دریاچه ارومیه، اقدامهای کنترلی برای جلوگیری از کمآبی این دریاچه تعریف و دست یاری بهسوی کنشگران و ذیمدخلان موضوع دراز کرده است.
وی افزود: اگرچه طرحها و برنامههای بسیاری برای نیل به این هدف تعریف و اجرا شده است؛ اما تا رسیدن به چشمانداز تعریف شده، اقدامهای بسیاری باید انجام داد که نیازمند همکاری طیف وسیعی از آحاد جامعه و دولت بهخصوص کشاورزان منطقه و وزارتخانه جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیطزیست و سازمان برنامهوبودجه با وزارت نیرو است تا فرایند تعریف شده که با ترمیم و بهسازی آغاز میشود، به احیای دریاچه ارومیه منجر شود.
قندهاری خاطرنشان کرد: پس از اجرای عملیات موفق سد و تونل انتقال آب به دریاچه در دولت سیزدهم و جاریشدن آب بهسوی دریاچه ارومیه، به همراه عملیات رهاسازی آب سدهای حوضه و عدم آبگیری انهار زراعی در فصل غیرکشت، بخش قابلتوجهی از پیکره دریاچه ارومیه از خشکی خارج و پر آب شد.
سرپرست حوضه آبریز دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد: سال آبی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه با کمبارشی آغاز شد و بارشها چندان قابلتوجه نبود. این موضوع سبب شد برنامه منابع و مصارف و تأمین نیاز زیستمحیطی دریاچه ارومیه تحت شرایط بارش بدبینانه تنظیم شود.
قندهاری افزود: بههرحال با سپریشدن پاییز و شروع زمستان بهخصوص در بهمن سال ۱۴۰۲، بارشهای مناسبی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه به وقوع پیوست و این مهم موجب شد که تا پایان فروردین ۱۴۰۳ بهاندازه کل بارش سال آبی گذشته، این حوضه از رحمت خداوند منتفع شود./ایسنا