زمان تخاصم رسانه ای علیه دشمن فرا رسیده است
پژوهشگر رسانه در رادیو گفتوگو عنوان کرد : در این برهه از زمان که رهبری حکم جهاد تبیین را صادر فرموده اند باید از موضع تدافعی خارج شویم و به تخاصم رسانه علیه دشمن برخیزیم.
سپهر رسانه ای انقلاب اسلامی ضمن تشریح واقعیات در جبهه تبیین و دفاع از ارزش ها و عملکرد انقلاب ، باید مبتنی بر استراتژی تهاجمی ترکیبی مدنظر مقام معظم رهبری رویکرد خود را در جنگ رسانه ای تنظیم و همزمان جهت گیری دفاعی و تهاجمی را اعلام کند .
برنامه این هفته امواج شبهه با حضور سید اسعد رجبی ، دبیر سرویس اجتماعی خبرگزاری مهر و پژوهشگر رسانه و دکتر آزاده عباسی ، استاد و عضو هیئت علمی دانشگاه قرآن و حدیث و پژوهشگر حوزه رسانه رسالت نظام رسانه ای انقلاب اسلامی در مواجه با دیکتاتوری رسانه ای غرب پرداخت که در ادامه این گفتگو را می خوانیم ؛
*** آقای دکتر رجبی ، رویکرد رسانه ای غرب در قبال انقلاب اسلامی چگونه است و چرا این امپراطوری بر براندازی انقلاب اسلامی متمرکز شده و به چه دلیل برای این هدف متوسل به جنگ رسانه ای شده اند؟
برای یافتن دلیل دشمنی امپراطوری غرب و مجتمع رسانه آن با انقلاب اسلامی باید به گذشته و دستاوردهای جمهوری اسلامی برگردیم . بیش از ۴دهه گذشته انقلابی در بخش مهمی از دنیا از نظر اقتصادی و فرهنگی به موفقیت و پیروزی می رسد که تمامی معادلات جهان آن زمان را به می ریزد . این نظام برخاسته از دموکراسی مردمی و مردم سالاری دینی است.در گذشته نظام هایی بر پایه دموکراسی یا دست کم با پوسته دموکراسی و حکومت های دینی وجود داشته است اما ترکیب میان دو نظام یعنی دموکراسی مردم سالارانه دینی یک حکومت نوین بوده است و به طور مشخص تمام محاسبات و برآوردهای غرب درباره استعمار را زیرپا گذاشته است و با تمام اقدامات نظام سلطه مخالفت و نقشه های آنها برای چپاول یک ملت را نقش بر آب کرده است ، از این رو نظام های غربی سر دشمنی را با این جمهوری و نظام نوپا را در پیش گرفتند. نمونه اولیه این دشمنی جنگ ۸ساله بود که بر ملت ایران تحمیل کردند و پس از آن که با وجود صف آرایی لشگر بزرگ کفر در برابر ایران پیروز نشدند ، اقدام به زیرپا گذاشتن قوانین بین المللی و اعمال تحریم های فلج کننده کردند اما خوشبختانه در این گام نیز کامیاب نشدند و نظام مقدس جمهوری اسلام توانست بنیه خود را حفظ کند و پیروزی خود را استمرار ببخشد.
در گام سوم آنها به این اصل رسیدند که به زانو درآوردن ملت ایران باید به سمتی حرکت کنند که به نظامات فکری و اعتقادی ملت خدشه وارد و باورهای ملت را دچار تردید کنند .
امروزه همه از این نظر هم فکر هستند که برای سوار شدن بر اندیشه یک ملت و تحمیل کردن عقیده خود بر آنان باید ابتدا نظام باورهای آن ملت را دچار خدشه و اعتقادات اولیه را تخلیه کرد تا بتوان تفکر و باورهای اشتباه را جایگزین کرد.
به عنوان مثال یکی از شعارهای نظام مقدس جمهوری اسلامی ، استعمارستیزی و اسنقلال است ، به همین دلیل نظام شبهه با امپراطور رسانه ای خود به ما می گوید مطمئنی در این سال ها استقلال داشته اید و به این صورت در اذهات عمومی شبهه ایجاد می کند و برای آنکه به مردم اثبات کند که نظام جمهوری اسلامی نتوانسته روی پای خود بایستد نمونه های اشتباه را با موضوعات درست مخلوط و به خورد اذهان مردم می دهد. مثلا یک موضوع کوچک در یک نقطه از کشور را به عنوان یک فساد سیستماتیک و مشتی نمونه از خروار به خورد مخاطب می دهد و او را دچار شبهه می کند و او درباره وجود عدالت در بخش های مختلف کشور دچار تردید و بی اعتمادی می شود.
*خواسته رهبری پیشرو بودن در جهاد تهاجمی است
***خانم عباسی ، از نظر شما برای مقابله با نظام رسانه ای غرب چه رسالتی بر دوش ماست وبرای خنثی کردن توطئه ها چه باید کرد ؟
زمانی که غرب می بیند خود واقعی او هویدا می شود و مردم از این رویداد آگاه می شوند و هویت واقعی اش را می
شناسند ، فرهنگی که ما با آن خو گرفته ایم و پرورش یافته ایم را دچار دگرگونی می کنند . در واقع فرهنگ هر جامعه ای پر از پیام هایی است که از گذشتگان انتقال پیدا کرده یا توسط رسانه ها رسیده است . امروزه رسانه ها میلیون ها ساعت برنامه می سازند و در اختیار مردم قرار می دهند که همه آنها هدفمند است .گوشی های همراه ، رایانه ها ، اینترنتی که وجود دارد و فضای متاورس ممکن است در آینده شدت پیدا کند ، بمباران اطلاعاتی را ایجاد می کند .وظیفه ما این است که برای خودمان سد محافظت ایجاد کنیم ، به همین دلیل رژیم مصرف رسانه ای اهمیت بسیار زیادی دارد چرا که فضایی که ما آن را به عنوان مجازی می شناسیم ، حقیقی است و مرز میان حقیقت و مجاز بسیار باریک است و حتی در برخی مواقع می توان گفت مرز میان این دو مشخص نیست.
برای آن که در برابر بمباران اطلاعاتی که بیشتر آنها غیرواقعی و گزینشی است در امان باشیم ، در ابتدا باید بر توسعه و رشد سواد رسانه ای و ایمن سازی افراد در برابر اطلاعات متمرکز شویم. آنچه که در حال حاضر خواست مقام معظم رهبری است ، پیشرو بودن ، قرار گرفتن در حالت جهاد تهاجمی و خروج از حالت تدافعی است.
* میدان جنگ رسانه ای توسط دشمن ساخته شده است
***آقای رجبی ، نبرد رسانه ای که هم اکنون علیه انقلاب
اسلامی شکل گرفته است در بستر خصومت است که بخشی از آن بر نقاط ضعف و کاستی های ما سوار شده است و قسمتی هم بر نقاط قوت ما قرار دارد . به عنوان مثال رسانه های غرب حتی از موضوع ساخت واکسن در ایران به عنوان روشی برای حمله استفاده کردند .از نظر شما بستر خصومت ورزی غرب چیست و چگونه می توان با جهاد تبیین در برابر آن ایستاد ؟
زمانی که از جهاد تبیین مدنظر رهبری سخن می گوییم باید بدانیم که با دو واژه و مفهوم جهاد و تبیین سر و کار داریم . جهاد دو محتوا را به ما منتقل می کند ، نخست داشتن جنگ با کسی است که دشمنی دارد و مفهوم دوم که به ذهن متبادر می شود این است که خواسته رهبری یک کار ویژه و با تلاش جدی است که با فعالیت ها و اقدامات معمولی متفاوت است . تبیین هم به معنای روشنگری و بیان مفاهیم است و اگر بخواهیم آن را به درستی تعریف کنیم باید با ضد آن یعنی پرده پوشی ، ابهام و حجاب بیان کنیم ؛ یعنی همان روشی که امپراطوری رسانه های غربی از آن بهره می برد. بنابراین جهاد تبیین در گام نخست به معنای جنگ برای روشنگری است و دوم این که این فرآیند یک کار ویژه است یعنی باید از کارهای معمولی که تا امروز صورت می گرفته است فاصله بگیریم و به سمت یک کار اساسی و ویژه حرکت کنیم.
هجمه اصلی غرب و امپراطوری رسانه ای آن در بستری است که خود غرب ایجاد کرده است یعنی زمین بازی ساخته و پرداخته غرب است ، در چنین شرایطی رسانه تاثیرگذاری که
بتواند پاسخ شبهات غربی را بدهد نداریم. درواقع این موضوع شبیه این است که دشمن از پیش برای ما میدان مین آماده کرده است تا در فرصت مناسب ما را در آن گرفتار کند و دلیل تاکید و تمرکز رهبری بر این مسئله این است که ایشان به درستی میدان نبرد را درک کرده اند.
*برای جهاد تبیین باید بر تاریخ شفاهی متمرکز شویم
***خانم عباسی ، رهبری جهاد تبیین را به جهاد عظیم روزگار ما تشبیه کرده اند ، از نظر شما چرا در این برهه از زمان ، رهبری از این مفهوم استفاده کرده اند و رفتار رسانه ای برای این مسیر را چگونه ارزیابی می کنید؟
پیش تر ما با تهاجم فرهنگی روبرو بودیم یعنی از آنجایی که قدمت تمدن ایرانی بسیار زیاد است با خرده فرهنگ هایی روبرو می شدیم که برای ما نبود . به عنوان مثال در فضای مجازی رسوماتی با ما تحمیل شده که برای ما نیست . اما اکنون که رهبری از جهاد تبیین سخن می گویند به این دلیل است که با تهاجم شناختی مواجه هستیم یعنی غرب در بستری که خودش فراهم کرده است ، راست و دروغ را در هم می آمیزد و به مخاطب ارائه می دهد. همان گونه که امیرالمومنین (ع) در خطبه ۵۱ نهج البلاغه می فرمایند دشمنان برای گمراهی حقیقت و دروغ را با هم مخلوط می کنند. درواقع رسانه های غربی با نمایش چند حقیقت اعتمادسازی می کنند و سپس دروغ ، مطالب مورد نظر خود و اهدافشان را به مخاطب ارائه می دهند و او می پذیرد چرا که به رسانه
اطمینان دارد.
در جهاد تبیین همه افراد در برابر رویدادهای ایجاد شده موظف هستند ، درواقع در شرایط فعلی با توجه به رخدادهای فضای مجازی ، حکم جهاد توسط رهبری صادر شده است و همه افراد باید مانند یک تکلیف شرعی به آن بپردازند. یکی ا مهمترین اقدامات در این زمینه روایت کردن صحیح و تمرکز بر تاریخ شفاهی است ، به این صورت که برنامه هایی بر اساس تاریخ شفاهی ساخته شود و مطالب به همان گونه که هست به مردم منتقل شود تا از وارونه نمایی حقایق و تصویرسازی نادرست توسط دشمن جلوگیری شود.
از آنجایی که نسبت به یک رویداد زوایای دید متفاوتی وجود دارد ، برداشت های مختلفی هم ایجاد می شود ، از این رو باید از فضای مجازی استفاده مطلوب برای انتقال مفاهیم را به عمل آوریم یعنی پیش از آن که دیگران بخواهند مطالب مورد نظر خود را به مخاطب ارائه دهند ، ما پیش دستی کنیم و آنچه درست و حقیقت است را انتقال دهیم.
*در جهاد تبیین باید تهاجمی عمل کرد
***آقای رجبی ، تا امروز رویه ما در برابر تهاجمات دشمن ، دفاع بوده است ، در بخش هایی موفق و متاسفانه در برخی زمان ها ناموفق بوده ایم و خسارت هایی را پرداخت کرده ایم . در چنین شرایطی ، دور شدن از موضع دفاعی و تهاجمی شدن که توسط رهبری عنوان شده است به چه معناست و
چگونه باید عمل کنیم؟
همانطور که پیش تر عنوان کردم ، یکی از معانی که از جهاد برداشت می شود جنگیدن با متخاصم و معنای دیگر کار نو و ویژه کردن است. در حال حاضرلازم است که در عرصه تبیین به صورت تهاجمی ورود کنیم و با غرب تخاصم داشته باشیم چرا که دنیای غرب و کفر با ما سرسازگاری ندارد و دائما در تخاصم است و از هیچ گونه دشمنی فروگذار نیست.
مقام معظم رهبری هم در فرمایشات خود تاکید کرده اند که دیگر بر این دشمن نباید رحم کرد و باید با او وارد تخاصم شد. امروز هم اگر دقیق به مسائل و اتفاقات بنگریم می بینیم که با یک دشمن غدار روبرو هستیم و نباید فراموش کنیم این دشمن فقط نمی گوید شما در ساخت واکسن ناتوان هستید ، این موضوع را القا می کند که حکومت شما توانایی مواجهه با کرونا ندارد و بیرون بیا و شورش به پا کن تا حکومتی روی کار بیاید که بتواند کرونا را از بین ببرد و مشکل ناعدالتی و فساد را حل کند. بنابراین جنگ روانی که امروز دشمن در بستر رسانه آغاز کرده است برای این است که عملیات روانی را به عملیات میدانی تبدیل کند. امروز غرب مشخصا از تمام سیاه نمایی ها و نفرت پراکنی ها یک هدف را دنبال می کند و آن هم ایجاد تشویش ، اعتماد زدایی از حکومت ، ایجاد فاصله میان حاکمیت و مردم و کشاندن مردم به خیابان هاست. بنابراین ما باید با جریان رسانه ای غرب وارد تخاصم شویم و به عنوان پایگاه رسانه ای انقلاب ، تمام نقاط ضعف غرب را پیدا کنیم ، چرا که کوچکترین کاستی ها و ناعدالتی ها در
دورافتاده ترین روستاهای کشور توسط غرب برای محتواسازی و جریان سازی استفاده می شود و با امپریالیسم رسانه ای و شبکه به هم پیوسته در تیراژ میلیونی به خورد ملت ایران داده می شود .
*تولید محتوای درست یک مرحله از جهاد تبیین است
*** خانم عباسی ، بر اساس سخنان آقای رجبی ماهم باید به صورت متقابل وارد تخاصم شویم اما آنچه که مورد بحث است ، چگونگی تخاصم و رویایی متقابل است. اساسا در دنیای امروز چه ابزارهایی برای این تهاجم رسانه ای داریم؟
زمانی که صحبت از جهاد تبیین به میان می آید ، هر شخص موظف است به اندازه خود فعالیت انجام دهد . ما برای تولید خوراک در فضای مجازی و بستری که دشمن ایجاد کرده است، نیازمند تشکیل اتاق های فکر هستیم . اگر به محتوای منتشر شده در فضای مجازی توجه بخش اصلی آنها بازنشر است یعنی ما تولید محتوای قابل توجهی نداریم .از این رو باید افراد متخصص در زمینه های مختلف در اتاق های فکر مشخص حاضر شوند و برنامه و محتوای مناسب و درست تولید کنند .
*** چه کسی در این میان مسئول تشکیل اتاق فکر و تولد محتواست ؟ آیا وزارت ارشاد یا فناوری آطلاعات موظف است یا مسئولیت بر عهده ارگان دیگری است ؟
عباسی : زمانی که از جهاد سخن می گوییم ،منظور یک کار جمعی و ویژه است .یعنی تمام افراد جامعه مسئولند در راه بیان و تحقق آرمان ها قدم بردارند و هر شخصی مسئول محتوای درستی تولید کند.
تصور عامه این است که اگر نظارتی بر فضای مجازی وجود داشته باشد ممکن است کسب و کار مردم با مشکل مواجه شود ، در حالی که به این موضوع توجه نمی شود که بخش زیادی از مشکلات فرهنگی جامعه از فضای مجازی نشات گرفته است. دو راهکار در این رابطه با تولید محتوا وجود دارد ، نخست صحیح روایت کردن رخدادهاست یعنی هر شخصی به اندازه توان خود می تواند روایت های صحیح منتشر کند و دوم این که ، نقاط ضعف طرف مقابل هم مطرح شود یعنی باید به درستی و روشنی تبیین شود که آمچه در خارج از مرزهای ایران است مدینه فاضله نیست .
برنامه امواج شبهه که گفت و گوی تخصصی پیرامون ماهیت شناسی رسانه های معاند فارسی زبان است، روزهای یکشنبه و سه شنبه ساعت 16 به مدت 60 دقیقه به روی آنتن این شبکه به نشانی موج اف ام ردیف 103.5 مگاهرتز می رود. و در این قسمت به توطئه انگلیسی علیه زبان فارسی پرداخت .
این برنامه به تهیه کنندگی سیده فاطمه شعار، هماهنگی گیسو جعفرزاده، آیتم سازی بی بی الهه مصطفوی با کارشناسی و اجرای مصطفی صادقی تقدیم مخاطبان می شود.