حضور بستگان نامزدها در خارج از کشور در احراز صلاحیتشان موثر نیست
عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: حضور بستگان نامزدها در خارج از کشور در احراز صلاحیتشان موثر نیست مگر اینکه مواردی در کنار آن قرار گیرد و در تصمیم‌گیری موثر باشد.
به گزارش پیشنهاد ویژه به نقل از مهر، سیامک ره پیک در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما به سوالات مربوط به چگونگی بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری از سوی شورای نگهبان پرداخت. آقای ره پیک افزود: ما هر تصمیمی که ما در شورای نگهبان می‌گیریم باید با حداقل ۷ رأی به تأیید برسد.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان افزود: مثلاً اگر به هر دلیلی یکی از اعضا غایب باشد همچنان معیار تصمیم گیری اکثریت مطلق ۷ رأی باید به یک تصمیم ابراز شود.
آقای ره پیک گفت: این امر در مصوبات مجلس نیز وجود دارد که ما اگر بخواهیم در خصوص مصوبات مجلس نیز در شورا رأی بگیریم و بخواهیم مغایرت بگیریم باید حداقل ۷ رأی وجود داشته باشد.
وی افزود: در بررسی صلاحیت‌ها نیز به همین شکل است و اگر جایی نیاز به تأیید صلاحیت وجود دارد حداقل باید ۷ رأی وجود داشته باشد از ۱۲ رأی تا بتوانیم بگوییم صلاحیت یا احراز صلاحیت صورت گرفته است.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان گفت: بنابر این ممکن است در مورد خاصی ۷ رأی تأیید صلاحیت داشته باشد و بعضی جاها ممکن است ۸ رأی و بعضی جاها بیشتر نیز باشد.
ره پیک افزود: ما در ادوار شورای نگهبان در جایی که نیاز به رأی گیری است حتی یک مورد هم سابقه نداریم که تأییدی صورت گرفته باشد یا احرازی صورت گرفته باشد از این حد نصاب کمتر باشد چرا که غیرقانونی خواهد شد.
وی گفت: باید توجه بشود که یک ضابطه‌ای برای تصمیم گیری وجود دارد و نباید به گونه‌ای در ذهن بعضی‌ها بیاید که تصمیمات اجماعی یا غیر اجماعی گرفته می‌شود بلکه بدین صورت نیست همه تصمیمات مشخص است صورت جلسه می‌شود و هیچکس نظر برتری ندارد و هر فردی مستقلاً اظهار نظر می‌کند.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان افزود: رأی گیری به صورت مخفی و کتبی انجام می‌شود و حتی اوراقی که در آن رأی گیری می‌شود هیچ اثری از خط کسی یا نوشته کسی که بتوان آن را تشخیص داد که چه کسی به چه کسی رأی داده است نداریم.
ره پیک گفت: باید اینگونه تصور شود که در فرآیند بررسی صلاحیت‌ها وقتی که پرونده کسی مطرح می‌شود پرونده افراد به صورت انفرادی مطرح و مورد بررسی قرار می‌گیرد.
وی همچنین در پاسخ به سؤالی در خصوص فرآیند بررسی ادامه داد: ما در بررسی صلاحیت‌های مجلس و به ویژه ریاست جمهوری که اهمیت بیشتری دارد پرونده هر فردی که داوطلب شده و شرایط اولیه ثبت نام را دارد به عنوان فردی است که صلاحیت بررسی پرونده وی در شورا وجود دارد و برای وی پرونده‌ای تشکیل شده از جهات مختلف، استعلامات از دستگاه‌های نظارتی، دستگاه‌های نظارتی مالی، دستگاه‌های نظارتی مالیاتی، گزارش‌های متعددی در پرونده‌ها وجود دارد ضمن اینکه شورای نگهبان هم دارای گروه‌های کارشناسی است و کار می‌کنند که در خصوص سوابق و وضعیت ارزیابی‌هایی که در خصوص سوابق وجود دارد و در نهایت یک پرونده قابل توجهی برای هر فرد مطرح می‌شود.
ره پیک افزود: به عنوان مثال در همین دوره که بررسی صورت گرفت در خصوص یکی از نامزدها حدود چهار ساعت بحث شد.
وی گفت: ما این تعداد ۴۰ نفر را که شرایط ثبت نام را داشتند بر اساس مصوبه شورا به همین شکل پرونده آنان را بررسی کردیم.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان افزود: البته همه پرونده‌ها اینگونه نیست که بررسی آنها چهار ساعت به طول بکشد و این بستگی به سوابق و اهمیت و کیفیت پرونده دارد، ولی تمام این ۴۰ پرونده مورد بررسی قرار گرفت.
ره پیک گفت: حتی اگر در شورای نگهبان مطرح می‌شد که یکی از اعضای محترم درخواستی دارد که به یک دلیلی حتی پس از رأی گیری نسبت به یک پرونده لازم است که پرونده مجدداً بررسی شود و حتی مجدداً رأی گیری شود این کار انجام شده است.
وی افزود: ما در این دوره حدود ۱۰ پرونده را دوبار بررسی و دو بار رأی گیری کردیم و یک پرونده را سه بار مطرح و سه بار بر روی آن رأی گیری شد.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان گفت: در حدود شرایط و امکانات که کار فوق العاده‌ای نسبت به حالت معمولی انجام می‌شود، این بررسی‌ها صورت می‌گیرد.
ره پیک افزود: خود ما باید به یک اقناعی برسیم چرا که افرادی که رأی می‌دهند باید از نظر وجدانی اقناع شوند و طبیعتاً این کار سختی است و انجام می‌شود.
بررسی صلاحیت داوطلبان در هفت جلسه فشرده چهار ساعته
قائم مقام دبیر شورای نگهبان گفت: در بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری ما حدود هفت جلسه فشرده مفصل چهار ساعته داشتیم.
سیامک ره پیک در ادامه در پاسخ به سؤالی در این خصوص که دو نفر که در یک برهه زمانی مختلف رئیس یک سازمان بودند یا در یک نهادی یک پست داشتند یک دوره آن فرد مورد تأیید قرار گرفته و الآن وی تأیید نشده است؟ افزود: بحث مدیریت و شاخص‌های آن مثل چند سال خدمت در مدیریت‌های کلان کشور؛ بخشی از یکی از شرایطی است که در قانون اساسی آمده است.
وی گفت: ممکن است دو نفر در یک پست مشابه حضور داشتند منتهی در قانون شرایط متعددی ذکر شد.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان گفت: آن کسی که احراز نشده شرایط دیگر را نداشته است.
ره پیک همچنین در پاسخ به سؤالی در خصوص اینکه آیا اقامت داشتن یا زندگی کردن بستگان درجه یک در خارج از کشور می‌تواند یکی از دلایل عدم احراز داوطلبان باشد افزود: به طور طبیعی اگر این موضوع باشد نخیر، و این فی نفسه تأثیری در عدم احراز افراد ندارد اما ممکن است در برخی موارد این موضوع با مسائل دیگری قرار گرفته باشد.
وی افزود: مثلاً ما مصوبات لازم الاجرایی داریم که فرزندان مسئولان در برخی کشورها تحصیل نکنند و اگر این مصداق آن شود؛ بله ممکن است چون ممنوعیتی ملی است و مصوبه‌ای لازم الاجراست و نباید این کار را کنند.
ره پیک گفت: استعلامات از دستگاه‌های مختلف صورت می‌گیرد و آنها وظیفه دارند درباره داوطلبان به ما پاسخ دهند.
وی افزود: دستگاهی که وظیفه خاصی دارد باید به ما در مواردی که استعلام می‌شود گزارش دهد و فرض بر این است که به گزارش این دستگاه تخصصی باید اعتماد کرد.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان گفت: دستگاه‌ها در بسیاری موارد اعلام می‌کنند که ارزش گزارشی که می‌دهند چقدر است؛ بنابر این اصل بر این است که گزارش‌ها مورد اعتماد است و اگر جایی استثنایی وجود داشت؛ آن استثناست.
ره پیک به عنوان مثال اگر نیروی انتظامی در حوزه اختیارات خود گزارشی داد باید به آن اعتماد کرد، چرا که منابع در اختیار اوست و دستگاه‌های محاسبات مالی وقتی گزارشی می‌دهند منابع در اختیار آنها است.
وی افزود: در برخی موارد که موضوع مهم است؛ در بررسی‌ها فقط به یک گزارش اکتفا نمی‌شود چرا که موضوع؛ موضوع مهمی است و باید بررسی‌ها از سوی چند دستگاه انجام شود که اطمینان آور شود و گاهی وقت‌ها اعضا تردید دارند و سوال می‌کنند که دستگاه‌های مربوطه توضیحات را بدهند و گزارش را تکمیل کنند.
ره پیک گفت: بنابراین تمام این تلاش‌ها برای اینکه کار انجام شود صورت می‌گیرد و اگر جایی گزارشی به صورت استثنا اشتباه باشد یا نقصی داشته باشد؛ اینها خارج از فرایندی است که به صورت منطقی انجام می‌شود.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چگونه می‌شود شخصی در دوره دهم مجلس تأیید صلاحیت نشده در انتخابات ریاست جمهوری تأیید صلاحیت می‌شود و یا اینکه قبلاً در انتخابات ریاست جمهوری تأیید صلاحیت نشده و الآن تأیید صلاحیت می‌شود گفت: بعضی موارد این مسائل در فضای مجازی به گونه‌ای مطرح می‌شود که انگار این اتفاقات عادی است.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان افزود: ممکن است این اتفاق بیفتد اما این اتفاق؛ اتفاق استثنایی است.
ره پیک گفت: نباید این گونه مطرح کرد که یک چنین رویه‌ای وجود دارد.
وی افزود: در انتخابات مجلس در دوره گذشته ۱۶ هزار داوطلب داشتیم که برخی از آنها سابقه داشتند و کسانی بودند که سابقه رد داشتند و در دوره گذشته تأیید شدند و فرض کنید ممکن است اینها ۲۰ تا ۳۰ نفر باشند و این امر یک امر استثنایی است و یا برعکس هم احتمال دارد.
ره پیک گفت: در مورد ریاست جمهوری هم فاصله بین دو زمان هست.
وی افزود: فرض بفرمائید از جهات دیگر اتهامی متوجه نامزد بوده است و مدارکی وجود دارد در این زمینه نمی‌شود خوب تصمیم گرفت که احراز صلاحیت ممکن است، بنابراین اتفاق نیفتاده و رسانه‌ای هم نشده اما بعد از گذشت زمان؛ رفع اتهام شده است.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان گفت: ممکن است ابهامی در مورد سندی وجود داشته که در آن زمانی که این مسأله مطرح بوده نمی‌شد با این مدارک و سند باید تأیید صلاحیت کنیم.
ره پیک افزود: ممکن است پرونده‌ای در گذشته دارای اشکالی بوده اما این اشکال رفع شده و الآن دلیل اساسی نیست که بخواهید آن شخص را تأیید نکنید و این موارد؛ استثناست.
