قوانین حقوقی | حضانت فرزند با تغییر محل زندگی مادر به عهده کیست؟
بر اساس قانون مدنی حضانت فرزندان حق و تکلیف والدین است و در صورتی که والدین از یک‌دیگر جدا شوند، سن فرزند تعیین‌کننده شخص عهده‌دار حضانت خواهد بود.
حضانت فرزند یکی از مواردی است که در قانون بیان شده است. بر اساس قانون، شخصی که حضانت را بر عهده ندارد، حق ملاقات با فرزند خود را خواهد داشت؛ اما گاهی شخصی که به‌حکم‌قانون و یا توافق طرفین حضانت را به عهده می‌گیرد، اقدام به تغییر محل زندگی یا محل سکونت و اقامت می‌کند. در این شرایط پاسخ به این سؤال مهم است که حکم تغییر محل سکونت توسط مادر یا پدر در زمان حضانت فرزند چیست؟ تغییر محل زندگی توسط مادر و پدر چه آثاری بر حضانت فرزندان دارد و حضانت فرزند در صورت تغییردادن محل زندگی پدر و مادر به عهده چه کسی است؟
طبق قانون مدنی، حضانت فرزند تا رسیدن به سن ۷ سالگی بر عهده مادر است. زیرا قانون‌گذار بر این باور است که در این دوران، کودک نیاز جسمی و عاطفی زیادی به مادرش دارد؛ بنابراین در این دوران اولویت با مادر است.
در این شرایط قانون‌گذار، مسئولی که تربیت کودک را بر عهده دارد را مکلف کرده است که زمینه ملاقات با والد دیگر را فراهم کند یا مانعی برای دیدار وی به وجود نیاورد؛ بنابراین به همین علت است که قانون تغییر محل سکونت یا زندگی توسط شخص عهده‌دار حضانت ممنوع شده است.
علت این امر آن است که تغییر محل زندگی سبب محدودشدن ملاقات کودک می‌شود و این محدودشدن آثار مخربی از جمله آثار روانی و عاطفی برای کودک به همراه می‌آورد. به همین دلیل است که قانون حمایت خانواده احکامی را در خصوص حضانت فرزند، اشاره کرده است.
البته حکم قانون، برای حضانت فرزند، مربوط به هر دو والدین یعنی مادر و پدر است و اختصاص به مادر ندارد. از جمله می‌توان به ماده ۴۲ قانون حمایت خانواده اشاره نمود که چنین مقرر نموده است:
«صغیر و مجنون را نمی‌توان بدون رضایت ولی قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آنان به او واگذار شده است، از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق، به محل دیگر یا خارج از کشور فرستاد، مگر اینکه دادگاه آن را به مصلحت صغیر و مجنون بداند و با درنظرگرفتن حق ملاقات اشخاص ذی حق، این امر را اجازه دهـد. دادگاه در صورت موافقت با خارج‌کردن صغیر و مجنون از کشور، بنا بر درخواست ذی‌‌نفع، برای تضمین بازگرداندن صغیر و مجنون تأمین مناسبی اخذ می‌کند».
طبق این ماده، مادر نمی‌تواند کودک تحت حضانت خود را بدون گرفتن اجازه و رضایت پدر از محل اقامت یا سکونت مقرر شده بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق در آن زندگی می‌کرده است، به محل دیگری ببرد و باعث سلب حق ملاقات پدر شود و فرقی هم ندارد که فرزند را به شهر دیگری ببرد یا به استان دیگر یا وی را همراه خود به خارج از کشور ببرد.
تنها در شرایطی تغییر محل سکونت والدی که حضانت با وی است (مادر) امکان‌پذیر است که دادگاه آن را به مصلحت فرزند بداند. در این صورت، دادگاه با مشخص‌کردن حق ملاقات دیگری، تغییر محل سکونت توسط مادر را اجازه می‌دهد.
البته برای جلوگیری از سوءاستفاده از این موضوع و در نتیجه سلب حق ملاقات پدر، دادگاه می‌تواند به درخواست پدر تأمین مناسبی از مادر بگیرد که بازگرداندن فرزند تضمین شود.
