روز ملی زعفران نیز به تقویم اضافه شد!
با توجه به قدمت طلای سرخ در ایران و در راستای حمایت از این محصول ملی و استراتژیک و جلوگیری از به حیطه در آوردن این محصول ایرانی توسط سایر کشورها پنجم آبان «روز ملی زعفران» نامگذاری شد.
در مراسم رونمایی از ابلاغیه ثبت ۷ روز محصول در تقویم رسمی کشور، در راستای گسترش نشاط اجتماعی و فرهنگی زیست بوم پایه و تعالی هویت ملی از مسیر بهسازی و به روز رسانی ابزارهای حافظه فرهنگی در سال «جهش تولید با مشارکت مردم» پنجم آبان «روز ملی زعفران» نامگذاری شد.
احسان مصطفوی - عضو هیأت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان گیاهان دارویی، فرآورده‌های غذایی و زعفران ایران - در این خصوص گفت: با توجه به قدمت طلای سرخ در ایران و در راستای حمایت از این محصول ملی و استراتژیک و جلوگیری از به حیطه در آوردن این محصول ایرانی توسط سایر کشورها و پیشی گرفتن در ثبت روز ملی زعفران به نام ایران، طی مکاتبات انجام شده در سال ۱۳۹۹ با وزیر وقت جهاد کشاورزی کشور، پیشنهاد روز ملی زعفران در تقویم کشور به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال شد، اما با توجه به تغییر دولت، این طرح مسکوت ماند و سرانجام با پیگیری‌های انجام شده طی این سال‌ها سرانجام روز ۵ آبان در تقویم به نام روز ملی زعفران نامگذاری شد.
وی با اشاره به اهمیت صیانت از زعفران ایران و حمایت از زعفران‌کاران تصریح کرد: در طول تاریخ، تولید و صادرات محصولات و کالاهایی، چون زیره، ابریشم، خاویار، فرش، پسته و فیروزه به‌عنوان محصولات استراتژیک کشور بوده است؛ اما متأسفانه به دلیل عدم توجه به حوزه‌های بین‌المللی و عدم انسجام بخش‌های مرتبط داخلی، شاهد تضعیف مالکیت و جایگاه ایران در این محصولات هستیم.عضو هیأت مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت ایران و معاون طرح و برنامه خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران ادامه داد: با توجه به ارزش بالای زعفران و نیز خواص بسیار این محصول، امروز برخی از کشورها در حال ورود به بازار کشت و تولید آن بوده و جایگاه زعفران ایران در بازارهای جهانی در معرض خطر قرار گرفته است از این رو باشگاه خلاقیت، آموزش، حمایت و بهره برداری زعفران یونسکو در تلاش است با همیاری همه فعالان این حوزه، زعفران ایران را به جایگاه واقعی خود در جهان برساند.
زعفران و توسعه بازارهای صادراتی
در ادامه محمد علی رضایی - رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران - گفت: اهمیت انتخاب روزی به عنوان روز ملی زعفران می‌تواند کمک خوبی به ما در خصوص پیشبرد اهداف توسعه بازار این محصول داشته باشد.وی اظهار کرد: زعفران ذاتاً و به صورت سنتی یک ادویه است. تعیین روز ملی زعفران یک مناسبت منحصر به فرد را به جشن زعفران اختصاص می‌دهد و آن را از سایر ادویه‌ها متمایز می‌کند. این تمایز، ارزش درک شده زعفران را در بازار افزایش می‌دهد و وضعیت آن را به عنوان یک محصول ممتاز تقویت می‌کند.
وی با بیان اینکه آگاهی از برند و دیده شدن در سطح بین‌الملل از دیگر فواید اختصاص روز خاصی برای زعفران است، گفت: یک روز اختصاصی، آگاهی مصرف کنندگان را نسبت به زعفران افزایش و در نتیجه دیده شدن آن را در سطح بین‌المللی افزایش می‌دهد. این افزایش آگاهی می‌تواند منجر به افزایش تقاضا و فروش محصولات زعفران شود.رضایی در ادامه سخنان خود بیان کرد: روز ملی زعفران می‌تواند به یک نماد ملی و میراث فرهنگی تبدیل شود و زعفران را بخشی جدایی ناپذیر از هویت ایران قرار دهد. این اهمیت فرهنگی نه تنها وفاداری مصرف کننده را تقویت می‌کند، بلکه حس اجتماعی را در بین علاقه‌مندان به زعفران تقویت می‌کند.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران تاکید کرد: اختصاص یک روز به این محصول می‌تواند با نشان دادن تعهد ایران به ترویج و حفظ کشت و تولید زعفران، رقابت پذیری ایران را در بازار جهانی زعفران افزایش دهد. این امر می‌تواند توجه بین‌المللی را به خود جلب کند و ایران را به عنوان پیشرو در صنعت زعفران معرفی کند.گفتنی است، در حال حاضر زعفران در صنایع مختلف در جهان از جمله صنایع آرایشی و بهداشتی، صنایع غذایی، صنایع طعم و رنگ‌های طبیعی و صنایع دارویی مصرف می‌شود.
زعفران طلای گیاهان!
زعفران ادویه‌ای از گل Crocus sativus از خانواده زنبق می‌باشد. زعفران از کلاله سبک و نخ مانند در خودِ گل بدست می آید.زعفران ادویه‌ای است که منشا آن آسیاست و به عنوان گیاهی شفابخش و تقویت‌کننده بدن سابقه طولانی دارد. مردم از زعفران به عنوان طعم دهنده، رنگ دهنده و به عنوان یک داروی شفابخش برای سلامتی طی هزاران سال استفاده کرده‌اند.گفته می‌شود اسکندر مقدونی برای درمان زخم‌های جنگی فراوانش از دمنوش زعفران استفاده می‌کرد.زعفران در نقاط مختلف دنیا و در حال حاضر به صورت عمده در ایران کشت می‌شود. قیمت این گیاه گلدار با گل‌های بنفش دوست داشتنی در طول تاریخ حتی گاهی اوقات بیشتر از طلا بوده است.
طبع زعفران
از دیدگاه طب سنتی طبع زعفران گرم و خشک است. همین طبیعت زعفران یک امتیاز ویژه به این گیاه مغذی می‌دهد.گرم بودن زعفران آن را به یک گزینه مناسب برای تقویت میل جنسی تبدیل کرده است. همچنین طبیعت گرم و خشک آن به رفع استرس، اضطراب، ناراحتی و افسردگی کمک فراوانی می‌کند.
ارزش غذایی زعفران
یک قاشق غذاخوری تقریباً معادل ۲.۱ گرم زعفران حاوی ارزش تغذیه‌ای زیر می‌باشد:
- کالری: ۶.۵
- کربوهیدرات: ۱.۴ گرم
- پروتئین: ۲ گرم
- فیبر: ۱ گرم
- منگنز: ۶ میلی‌گرم
- ویتامین سی: ۱.۶ میلی‌گرم
- منیزیم: ۵.۳ میلی‌گرم
- آهن: ۰/۲ میلی‌گرم
- فسفر: ۵ میلی‌گرم
- پتاسیم: ۳۴.۵ میلی‌گرم
دکتر کرد افشاری متخصص طب سنتی درباره خواص بی نظیر زعفران این طور بیان می‌کند:این گیاه برای درمان وسواس، عفونت، ضعف، کسالت، بی‌حالی، خستگی و کوفتگی موثر است؛ برای تقویت مغز، قلب و کبد نیز مفید بوده و بر اساس تحقیقات بیمارستانی، موجب رسیدن بهتر داروها به قلب بیماران می‌شود.
خواص زعفران چیست؟
مطالعات فتوشیمیایی گزارش کرده‌اند که زعفران حداقل از ۴ ماده فعال تشکیل شده است. این چهار ماده شامل کروسین، کروستین، پیکروکروسین و سافرانال هستند.در میان بیش از ۱۵۰ ماده شیمیایی، زعفران شامل فعال‌ترین ترکیبات بیولوژیکی، دو کاروتنوئید شامل کروسین و کروستین است. کروسین مسئول رنگ زعفران، کروستین، پیش ساز کروسین، پیروکروسین مسئول طعم تلخ و سافرانال مسئول بو و عطر زعفران می‌باشد.به زعفران، این ادویه همه کاره، طلای قرمز می‌گویند.
از جمله خواص زعفران به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
آنتی اکسیدان قوی
زعفران دارای تنوع قابل توجهی از ترکیبات گیاهی است. این ترکیبات به عنوان آنتی اکسیدان عمل کرده و سلول‌ها را در برابر رادیکال‌های آزاد و استرس اکسیداتیو محافظت می‌کنند.آنتی اکسیدان‌های قابل توجه در زعفران شامل موارد زیر می‌شود:
- کروسین
- کروستین
- سافرانال
- کامفرول
کروسین و کروستین رنگدانه‌های کاروتنوئیدی هستند که مسئول رنگ قرمز زعفران می‌باشند. این دو ترکیب دارای خاصیت ضد افسردگی، محافظت از مغز، بهبود التهاب و کمک به کاهش وزن می‌باشند.سافرانال نیز به زعفران و رنگ خاصی می‌دهد. کامفرول نیز که در گلبرگ‌های گل زعفران یافت می‌شود، دارای مزایای سلامتی مثل کاهش التهاب و خواص ضد سرطانی می‌باشد.زعفران به دلیل داشتن آنتی اکسیدان‌های قوی، ضد التهاب و رشد سلول‌های سرطانی است.
کمک به کاهش وزن
یکی از خواص زعفران، کمک به کاهش وزن است. زعفران انرژی زاست و متابولیسم بدن را افزایش داده و به کاهش وزن اضافی بدن کمک می‌کند. علاوه بر آن شادی آور است. تحقیقات نشان داده‌اند که افراد در زمان ناراحتی و اضطراب، بیشتر به سراغ پرخوری و مصرف غذاهای ناسالم می‌روند، بنابراین احساس شادی موجب می‌شود تا کمتر پرخوری کنند و بیشتر به سراغ ورزش بروند.البته درباره مقدار مجاز مصرف زعفران در رژیم لاغری خود با پزشک یا مشاور تغذیه صحبت کنید.
بهبود خلق و خو
مصرف زعفران خلق و خورا بهبود داده و علائم افسردگی را درمان می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که زعفران به طور قابل توجهی در درمان علائم افسردگی خفیف تا متوسط موثرتر از داروها بوده است.مطالعات دیگر نشان داده‌اند که مصرف ۳۰ میلی‌گرم زعفران در روز به اندازه فلوکستین، امی پرامین و سیتالوپرام که در درمان افسردگی استفاده می‌شوند، موثر است.
مبارزه با سرطان
از دیگر خواص زعفران می‌توان به خواص آنتی اکسیدانی آن اشاره کرد. آنتی اکسیدان‌های موجود در زعفران، برای خنثی کردن رادیکال‌های آزاد بسیار مفید هستند. آسیب رادیکال‌های آزاد با بیماری های مزمن مانند سرطان مرتبط است.این اثرات ضد سرطانی در مورد پوست، مغز استخوان، پروستات، ریه، سینه، دهانه رحم و چندین سلول سرطانی دیگر نیز اعمال می‌شود.زعفران سلول‌های سرطانی روده بزرگ را از بین برده و رشد آنها را سرکوب می‌کند و سلول‌های سالم را بدون آسیب می‌گذارد.تحقیقات نشان داده‌اند که کروسین یا همان آنتی اکسیدان اصلی زعفران، سلول‌های سرطانی را نسبت به داروهای شیمی درمانی حساس‌تر می‌کند.
کاهش علائم pms
تحقیقات ثابت کرده‌اند که مصرف زعفران به درمان علائم pms کمک می‌کند. این مطالعات همچنین نشان داد که صرف بوییدن زعفران به مدت ۲۰ دقیقه به کاهش علائم pms مثل اضطراب و کاهش سطح هورمون استرس یا همان کورتیزول کمک می‌کند.
تقویت میل جنسی
طبق مطالعات، یکی از خواص زعفران را می‌توان خاصیت آفرودیزیاکی آن دانست. به این معنا که به تقویت میل جنسی کمک فراوانی می‌کند. زعفران به ویژه در افرادی که داروهای ضد افسردگی استفاده می‌کنند دارای خاصیت تقویت کنندگی میل جنسی می‌باشد.به عنوان مثال مصرف ۳۰ میلی‌گرم زعفران به صورت روزانه، طی ۴ هفته به طور قابل توجهی عملکرد نعوظ را در مردان مبتلا به اختلال مرتبط با داروهای افسردگی بهبود بخشید.در زنان با میل جنسی کم، به دلیل مصرف داروهای ضد افسردگی، مصرف ۳۰ میلی‌گرم در طی ۴ هفته درد مربوط به رابطه جنسی را کاهش داد.
کاهش عوامل خطر بیماری‌های قلبی
مطالعات نشان داده‌اند که خواص آنتی اکسیدانی زعفران باعث کاهش کلسترول خون شده و از انسداد عروق خونی و شریان‌ها جلوگیری می‌کند.مصرف مقدار مجاز زعفران در کاهش فشار خون بالا موثر است.
کاهش سطح قند خون
زعفران باعث کاهش سطح قند خون و افزایش حساسیت نسبت به انسولین می‌شود؛ به همین دلیل یکی از خواص زعفران را می‌توان کمک به بیماری دیابت دانست.
بهبود بینایی
خواص زعفران برای بهبود بینایی نیز فوق‌العاده است.و می‌تواند دژنراسیون ماکولا وابسته به سن را بهبود بخشد. زعفران همچنین بدن را از آسیب رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند.
کمک به بهبود آلزایمر
زعفران حافظه را در بزرگسالان مبتلا به آلزایمر بهبود می‌بخشد. خواص آنتی اکسیدانی زعفران، شناخت را در بزرگسالان مبتلا به بیماری آلزایمر بهبود می‌بخشد.
جلوگیری از اختلالات سیستم عصبی
آنتی اکسیدان‌های موجود در زعفران نقش محافظت از بدن در برابر اختلالات موثر بر سیستم عصبی دارند. تحقیقات انجام شده نشان داده که ترکیبات موجود در زعفران مثل کروسین، التهاب و آسیب اکسیداتیو مغز را کاهش می‌دهد.
از خواص باورنکردنی زعفران می‌توان به کاهش علائم تشنج و همچنین پاکسازی پوست صورت اشاره کرد.
درمان تشنج
زعفران به عنوان یک داروی ضد تشنج در طب عامیانه ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف زعفران می‌تواند زمان برخی از انواع تشنج را کوتاه کند.
سلامت پوست
زعفران از سلامت پوست شما حمایت می‌کند. مطالعات نشان داده که ترکیب عصاره زعفران و روغن آووکادو به عنوان کرم صورت، به جوانسازی پوست صورت کمک می‌کند.
مضرات زعفران
زعفران به طور کلی یک ماده غذایی بی‌خطر است و عوارض جانبی بسیار کمی دارد. از جمله مضرات زعفران به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
ایجاد مسمومیت
مصرف یک و نیم گرم زعفران در روز به طور کلی بی‌خطر است. اما خوردن بیش از حد آن می‌تواند حالت مسمومیت ایجاد کند. محققان مصرف ۵ گرم را یک دوز سمی می‌دانند.
واکنش‌های آلژیک
مصرف زعفران باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک می‌شود. اگر با مصرف زعفران دچار واکنش‌های آلژیک شدید حتماً با پزشک خود مشورت کنید.از دیگر عوارض مصرف زعفران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خواب آلودگی
- حالت تهوع و استفراغ
- تغییر اشتها
- سردرد
- گرفتگی معده
خواص زعفران بی‌شمار است. این ماده یک ادویه قوی و گران قیمت است که سرشار از آنتی اکسیدان بوده و مزایای زیادی برای سلامتی دارد. زعفران برای بهبود خلق و خو، افزایش میل جنسی، کاهش علائم pms و کاهش وزن بسیار مفید است. این طلای قرمز برای بیشتر افراد بی‌خطر بوده و مزایای بالقوه‌ای برای سلامتی دارد./ایسنا
