چگونه وام مسکن بگیریم؟
یکی از تسهیلاتی که برای ساخت یا خرید خانه در نظر گرفته شده، اوراق مسکن (تسه) است که میزان آن متناسب با شرایط افراد (تجرد، تاهل و محل زندگی) و قیمت آن متناسب با عرضه و تقاضای بازار، متفاوت است و برای اخذ آن افراد میتوانند از طریق فرابورس اقدام به خرید اوراق کنند.
اوراق تسهیلات مسکن یا همان "تسه” وامی است که برای خرید ملک یا زمین گرفته می‌شود. این اوراق توسط بانک مسکن منتشر و در بازار فرابورس مورد معامله قرار می‌گیرد. بر این اساس وام گیرنده برای خرید یا نگهداری خانه یا ساخت و تعمیر املاک و مستغلات از آن استفاده میکند و موافقت میکند با گذشت زمان، معمولاً در یک سری پرداخت‌های منظم، آن را بازپرداخت کند. در این مدت ملک به عنوان وثیقه برای تأمین وام عمل میکند.
برای خرید این اوراق، متقاضی باید با دریافت یک کد بورسی از کارگزاری اقدام به خرید این اوراق کند. به عنوان کارمزد معاملات درصدی از حساب سرمایه‌گذار به هنگام خرید و فروش اوراق تسهیلات مسکن از حساب سرمایه‌گذار کسر می‌شود. همچنین فرد میتواند با مراجعه به شعب بانک مسکن، برای خرید اوراق تسهیلات بانک مسکن اقدام کند.
بانک مسکن هر ماه اوراق جداگانه‌ای منتشر میکند که قیمت این اوراق با یکدیگر متفاوت است. روی نماد معاملاتی این اوراق، نام ماه و دو رقم آخر سال صدور را شاهد هستیم که تاریخ انتشار و فرصت استفاده از اوراق را نشان میدهد. برای مثال تسه ۹۹۰۵ یعنی بانک در مردادماه سال ۹۹ این ورق را منتشر کرده است. هرچه به تاریخ انقضا و سررسید اوراق نزدیک‌تر شویم، قیمت خرید اوراق ارزان‌تر و هرچه تاریخ انتشار اوراق جدیدتر باشد قیمت آن گران‌تر است.
زمان استفاده از اوراق مهم است. اگر فرد بلافاصله قصد استفاده از اوراق خریداری شده خود را دارد، میتواند ارزان‌ترین اوراق موجود در بازار سرمایه را خریداری کند. ارزان‌ترین اوراق، اوراقی هستند که زمان کمی به ابطال آن‌ها باقی مانده است. با توجه به اینکه کارکرد اوراق خریداری شده در بازار، هیچ تفاوتی با هم ندارد تنها نکته‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد آن است که فرصت استفاده از اوراق خریداری شده را با توجه به مدت زمانی که ممکن است به‌واسطه کارهای بانکی صرف شود، وجود داشته باشد. مهلت انقضا اوراق از زمان انتشار تا دو سال بعد از آن است، بعد از گذشت ۲ سال از تاریخ انتشار اوراق ابطال می‌شوند و امکان دریافت وام دیگر وجود ندارد.
بنابراین به زبان ساده پس از آنکه مشخص شد ملک مورد نظر شرایط اخذ وام را دارد، فرد اوراق را خریداری کرده که در پرتفو قابل مشاهده است، در واقع اوراق بر اساس کد ملی فرد صادر می شود و بانک مسکن بر اساس تعداد اوراقی که فرد خریداری کرده است، چک را صادر میکند. پس از آن خریدار، فروشنده و نماینده بانک برای انتقال سند به دفترخانه مراجعه کرده و نماینده بانک چک را به فروشنده تحویل میدهد و خانه تا زمان پایان پرداخت اقساط در رهن بانک باقی می ماند.
همانطور که ذکر شد میزان و قیمت اوراق متفاوت است. برای مثال مجردهای ساکن پایتخت ۲۴۰ و متاهل های پایتخت نشین نیز میتوانند ۴۸۰ میلیون تومان وام دریافت کنند. سقف این تسهیلات برای مراکز استان و شهرهای با جمعیت بیش از ۲۰۰ هزار نفر برای مجردها به ۱۶۰ و برای زوجین به ۳۲۰ میلیون تومان رسیده است این وام برای مجردهای سایر مناطق شهری به ۱۲۰ و برای زوجین این مناطق نیز به ۲۴۰ میلیون تومان رسیده است. قیمت آن نیز بر اساس عرضه و تقاضا در بازار تعیین می شود. برای مثال طبق آخرین قیمت ها، تسه دی ماه سال ۱۳۹۸، ۹۴ هزار و ۴۰۰ و تسه آذرماه ۱۴۰۰، ۹۹ هزار و ۳۰۰ تومان قیمت دارند.
