جاماندگان سهام عدالت بخوانند | ثبت نام جدید سهام عدالت چه زمانی است؟

پایگاه خبری تحلیلی پیشنهاد ویژه :

پرونده جاماندگان سهام عدالت همچنان باز است و درمورد تعیین تکلیف آن وعده های زیادی داده شده است. آمار رسمی نشان می‌دهد جاماندگان سهام عدالت ۲۱ میلیون نفر هستند. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس از موافقت اولیه رئیس‌جمهور برای واگذاری به جاماندگان سهام عدالت  خبر داده بود .در ادامه آخرین خبر در رابطه با جاماندگان سهام عدالت را می خوانید.

 

دولت دوازدهم درحالی به کار خود پایان داد که اعلام شد پرونده ثبت نام سهام عدالت بسته شده است و امکان اینکه مشمول جدیدی پذیرفته شود وجود ندارد. هرچند که مجلس نشینان هر از گاهی دوباره برگه وعده اختصاص سهام عدالت به جاماندگان را رو می‌کردند؛ با این حال و هرچند که سقوط آزاد بازار سرمایه باعث کاهش ارزش واقعی سهام عدالت شد و درحال حاضر نیز امکان فروش این سهام آنطور که باید و شاید وجود ندارد، اما سهام عدالت همچنان از ارج و قرب نیفتاده و افراد زیادی خواهان آن هستند.

باید به این نکته توجه کرد که طبق پیش بینی صورت گرفته در قانون، قرار بود امسال حدود ۹۵ هزار میلیارد تومان از سهام شرکتها در واگذار بورس شود؛ درحالی که این رقم در سال گذشته ۱۱.۶ هزار میلیارد تومان بود و به عبارتی ۸۴ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است. این پیش بینی درحالی صورت گرفته که دولت از ابتدای سال جاری تا کنون حتی یک ریال از سهام خود را در بازار سرمایه نفروخته است. این می تواند بدان معنی باشد که دولت روی فروش سهام خود در بازار سرمایه برای تامین بودجه سال جاری حساب باز کرده است؛  حال سوال اینجاست که اگر قرار است سهام دولت به نوعی تامین کننده بودجه باشد، پس دولت از چه طریقی می‌خواهد به جاماندگان، سهام عدالت اختصاص دهد؟

با این حال همچنان مجلس و دولت فعلی بر این باورند که باید موضوع جاماندگان تعیین تکلیف شود.

در این راستا، علی اکبر حیدری، سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت با بیان اینکه اراده  مجلس از روزهای نخستین کار، تعیین تکلیف بحث جاماندگان سهام عدالت بود، اظهار کرد: در دولت قبل اراده ای برای این موضوع وجود نداشت اما در دولت فعلی تاکید بر تعیین تکلیف جاماندگان و احقاق حق دهکهای پایین است. متولیان امر در حوزه مساله جاماندگان سهام عدالت بر اساس ارجاع رئیس جمهور، وزارت خانه های اقتصاد و رفاه هستند. ما هم پیگیری های لازم را در بخش های مردمی سهام عدالت انجام داده ایم تا هرچه سریع تر در قالب جلسات مشترک نسبت به احقاق حق اقدام شود.

وی به این سوال که چرا منابع مورد نیاز برای جاماندگان سهام عدالت، در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ گنجانده نشده است؟ پاسخ داد: یکی از مواردی که وجود دارد این است که شاید نیازی به تعیین منابعی برای این موضوع در بودجه نباشد، زیرا منابع قابل توجهی از سهام عدالت در سال های گذشته کسر شده و در قالب سهام بازگشت شده به دولت موجود است و اگر همان سهام در قالب اتنتقال سیستمی انجام شود، می توان از آن برای جاماندگان استفاده کرد.

سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت ادامه داد: نکته اصلی این است که تصمیم گیر اصلی در تعیین تکلیف سهام عدالت، دولت است و محل تامین منابع و نحوه تخصیص نیز باید از سوی دولت مشخص شود. می توان گفت تعیین تکلیف جاماندگان نیازی به گنجاندن در بودجه نداشته و امیدواریم این کار هرچه سریع تر به نتیجه برسد. قبلا هم کمیسیون اقتصادی اعلام کرده بود که این موضوع تا پایان امسال تعیین تکلیف خواهد شد.

حیدری پیش از این اعلام کرده بود که ارزش روز سهام بازپس گیری شده (۴۷درصد)، در حال حاضر ۶۰۰ هزار میلیارد تومان از سهام عدالت است که به بهانه عدم پرداخت اقساط ، باز پس گرفته شده است. این عدد در اظهارات قاضی زاده هاشمی، نائب رئیس وقت مجلس اعلام شده است. در قانون اعلام شده بود که اگر در پایان ۱۰ سال پرداخت اقساط از محل سود سهام عدالت تادیه نشود، دولت اجازه دارد به میزان اقساط تادیه نشده سهام بفروشد. در آن زمان اگر یک سوم ۴۷ درصد سهام عدالت به فروش می رسید، اقساط سهام عدالت تادیه می‌شد. به جای ۴۷ درصد ارزش ریالی اقساط، ۴۷ درصد سهام برداشته شد؛ در حالی که در همان زمان هم ۴۷ درصد سهام سه برابر ارزش ریالی آن ارزش داشت.

وی با تاکید بر اینکه ترتیباتی برای تخصیص سهام عدالت به ۲۰ میلیون نفر معادل ارزش فعلی سهامداران عدالت وجود دارد، اظهار کرد: در مجموعه بخش مردمی سهام عدالت منابعی شناسایی شده است و اماده ایم در جلسات کارشناسی با دستگاه های دولتی  این منابع را اعلام کنیم. البته از بیان عمومی آن معذور هستم اما این منابع جدا از ۴۷ درصد منابع بازپس گرفته شده است.

جاماندگان سهام عدالت چه افرادی هستند؟

بر این اساس گفته می شود که به طور کلی جاماندگان سهام عدالت به دو گروه تقسیم می شوند. نخست گروهی که در بازه زمانی توزیع سهام عدالت بین سال های ۱۳۸۵ تا سال ۱۳۹۲ مشمول دریافت سهام عدالت بودند و شناسایی شدند. در هر مرحله شناسایی نیز به نسبت افراد شناسایی شده، سهم در سبد سهام عدالت تخصیص پیدا می‌کرد. برای این افراد دعوت نامه صادر شد و عده ای هم کارت سهام عدالت را بعد از مراجعه به تعاونی های سهام عدالت شهرستانی و انجام مراحل قانونی دریافت کردند. این افراد کسانی هستند که به تکلیف قانونی خود عمل کردند.

عده ای هم هستند که سهام عدالت برایشان صادر شده اما دستگاه مرتبط دعوت نامه را به موقع به دست این افراد نرسانده است. یعنی تقصیری درمورد عدم انجام مراحل قانونی نداشتند. جمعیت افرادی که کارت دریافت کرده اند بین یک میلیون و ۸۰۰ هزار تا دو میلیون نفر است و مجموع افرادی که کارت و دعوت نامه دریافت کرده اند اما مراحل قانونی را طی نکرده اند نیز نزدیک به دو میلیون نفر است؛ بنابراین تعداد افرادی که دعوت نامه به دستشان رسیده و افرادی که دعوت نامه برایشان صادر شده اما به دستشان نرسیده، چهار میلیون نفر است.

گروه دوم افرادی هستند که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دولت قبل به عنوان شش دهک پایین درآمدی جامعه شناخته شدند و سهام عدالت دریافت نکرده اند. در بین این افراد مشمولین نهادهای حمایتی شامل کمیته امداد و بهزیستی، روستانشینان، کارگران شاغل در کارخانه ها، کارگران تحت پوشش تامین اجتماعی و کارگران فصلی و ساختمانی نیز قرار دارند. تعداد گروه دوم نزدیک به ۱۶ میلیون نفر است؛ بنابراین با توجه به اینکه ۱۶ میلیون نفر به اذعان دستگاه های دولتی جزو شش دهک پایینی جامعه بودند اما سهام عدالت دریافت نکردند و چهار میلیون نفر هم در مراحل شناسایی قرار داشتند اما سهام عدالت دریافت نکردند. مجموع جاماندگان سهام عدالت که مستحق دریافت این سهام هستند حدود ۲۰ میلیون نفر است.

۲۱ میلیون مشمول جامانده

آمار‌های موجود در پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان نشان می‌دهد در دهک اول یعنی کم‌درآمدترین قشر جامعه، از مجموع ۴.۴میلیون نفر جمعیت، ۷۶۹هزار نفر فاقد سهام عدالت هستند. همچنین در دهک دوم از مجموع ۶.۶ میلیون نفر ۱.۵ میلیون نفر، در دهک سوم از مجموع ۹.۵ میلیون نفر، ۴.۴ میلیون نفر، در دهک چهارم از مجموع ۹.۷ میلیون نفر ۴.۷ میلیون نفر، در دهک پنجم از ۹.۵ میلیون نفر ۴.۷ میلیون نفر و در دهک ششم از ۹.۵ میلیون نفر ۴.۷ میلیون نفر از دریافت سهام عدالت بی‌نصیب مانده‌اند و سهام عدالت به این افراد اختصاص نیافته است. طبق این اطلاعات از جمعیت ۴۹میلیون و ۴۴۸هزار نفری دهک‌های یک تا ششم، تعداد ۲۰میلیون و ۸۰۶هزار نفر یعنی ۴۲درصد از کل جمعیت این ۶ دهک فاقد سهام عدالت هستند. براساس داده‌های پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان در دهک اول یعنی کم‌درآمدترین و فقیرترین دهک‌ها ۷۴درصد خانوار‌ها سهام عدالت دارند و ۲۶درصد از خانوار‌ها فاقد سهام عدالت هستند. در دهک دوم، سوم و چهارم نیز به‌ترتیب ۷۶، ۷۳ و ۷۱درصد خانوار‌ها دارای سهام عدالت و ۲۴، ۲۷ و ۲۹درصد خانوار‌ها فاقد سهام عدالت هستند. در دهک پنجم و ششم نیز به‌ترتیب ۶۹و۶۸درصد خانوار‌ها دارای سهام عدالت و ۳۲و۳۳درصد خانوار‌ها نیز فاقد سهام عدالت هستند.

با وجود آنکه ۲۱ میلیون نفر از کم‌درآمد‌ترین افراد جامعه سهام عدالت دریافت نکرده‌اند آمار‌ها نشان می‌دهد در مقابل ۱۸.۸ میلیون نفر از دهک‌های بالا جامعه، سهام عدالت دریافت کرده‌اند که ۱۰ میلیون نفر آن‌ها در زمره ثروتمند‌ترین افراد کشور هستند. طبق این اطلاعات در دهک نهم و دهم یعنی ثروتمندترین دهک‌های جامعه به‌ترتیب ۶۵ و ۶۰درصد افراد سهام عدالت دارند که ۱۰ میلیون نفر را شامل می‌شود و در دهک‌های هفت و هشت ۶۷ درصد خانوار‌ها دارای سهام عدالت هستند این افراد نیز ۹.۳ میلیون نفر را شامل می‌شوند.

این آمار‌ها نشان می‌دهد در دهک هفتم از مجموع ۹.۳میلیون نفر ۴.۷میلیون نفر، در دهک هشتم از ۹.۲میلیون نفر ۴.۶میلیون نفر، در دهک نهم از ۹میلیون نفر ۴.۴میلیون نفر و در دهک دهم یعنی ثروتمندترین افراد از ۸.۶میلیون نفر ۳ میلیون و ۸۵۴هزار نفر دارای سهام عدالت هستند. این ارقام نشانگر آن است که بنابه دلایل نامعلومی ثروتمندان از خوان نعمت سهام عدالت بیشتر از فقرا نصیب برده‌اند.

به‌دنبال جاماندن برخی مشمولان سهام عدالت، پارسال کمیسیون اقتصادی مجلس طرحی را با عنوان ساماندهی سهام عدالت تصویب کرد که براساس آن باید به سایر مشمولان سهام عدالت نیز سهام اختصاص یابد.

محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در این‌باره  گفت: با وجود اهداف طرح واگذاری سهام عدالت، بسیاری از مستحقان ازجمله افراد تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد و کارگران از دریافت این سهام محروم مانده‌اند، به همین دلیل در کمیسیون اقتصادی مجلس آماری گرفتیم و دریافتیم یک میلیون و ۲۰۰هزار نفر از افراد تحت پوشش کمیته امداد، فاقد سهام عدالت هستند. ۲میلیون و ۳۰۰هزار نفر افراد تحت پوشش بهزیستی نیز فاقد سهام هستند. کارگران هم بخش زیادی، سهام نگرفته‌اند. این اعداد، اعداد بزرگی است.

او ادامه داد: در مجلس بحث کردیم و طرح جاماندگان سهام عدالت تدوین و در صحن، اعلام وصول شد. پنج، شش جلسه کار کردیم جمع‌بندی این بود که با اولویت دهک‌های کم‌درآمد به‌ویژه جمعیت تحت پوشش نهاد‌های حمایتی، سهام عدالت اختصاص یابد. این طرح ابتدای شهریور‌ماه پارسال به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارجاع داده و قرار شد این وزارتخانه ظرف ۶‌ماه براساس اطلاعات مشمولان افراد جامانده را شناسایی کند.

آنطور که محمد صفائی دلوئی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس پیش از این گفته بود؛ وزارت کار تا بهمن‌ماه پارسال فرصت داشت که مشمولان را شناسایی و با همکاری وزارت اقتصاد با منابع و سهام لازم برای مشمولان جدید را اختصاص دهد. اطلاعات دریافتی همشهری نشان می‌دهد؛ وزارت کار مراحل شناسایی جاماندگان سهام عدالت را مطابق با پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان به پایان رسانده و حالا فقط واگذاری دوباره سهام عدالت به سایر مشمولان در انتظار دستور مقامات بالای نظام است. گویا رئیس‌جمهور دستور اولیه را صادر کرده و قرار است در گام نخست سهام عدالت به همه روستائیان، افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی و خانوار‌هایی که درآمد ماهانه کمتر از ۵ میلیون تومان دارند اختصاص داده شود.

آن طور که محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس خبر داده، سیدابراهیم رئیسی موافقت اولیه خود را برای اجرای طرح ساماندهی سهام عدالت و واگذاری سهام به جامانده‌های سهام عدالت اعلام کرده است؛ او در این‌باره گفت: رئیس‌جمهور با اختصاص سهام برای جاماندگان سهام عدالت تا پایان سال و ارجاع موضوع به سازمان برنامه و بودجه موافقت کرده است.

او همچنین درباره اینکه با طرح جدید مجلس چه تعداد از مشمولان، سهام عدالت دریافت خواهند کرد، به همشهری گفت: برآورد ما این است که به ۱۰ تا ۱۵ میلیون نفر از جامانده‌ها، سهام عدالت داده شود.

نماینده مردم کرمان و راور در مجلس یازدهم گفت: در این طرح جاماندگان سهام عدالت در چند گروه تقسیم می‌شوند؛ گروه نخست افرادی هستند که در سال ۸۴ جزو مشمولان دریافت سهام عدالت بودند، اما به دلایل مختلف از لیست نهایی سازمان خصوصی‌سازی حذف شدند، که تعداد آن‌ها حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر تا ۲ میلیون نفر است.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس افزود: مشاغل تعریف نشده که اطلاعات جامعی از آن‌ها وجود ندارد، مانند کارگران ساختمانی، دستفروشان و. نیز جزو گروه مذکور هستند. اوتأکیدکرد: دومین گروهی که در طرح ساماندهی سهام عدالت تعیین تکلیف می‌شوند، افراد کمتر از ۱۴ سال هستند، از سال ۸۵ تاکنون بسیاری از خانواده‌هایی که سهام عدالت دریافت کردند، صاحب فرزند جدید شدند که این فرزند از سهام عدالت محروم است.

پورابراهیمی اضافه کرد: سومین گروهی که در طرح ساماندهی سهام عدالت، صاحب این سهام می‌شوند، افرادی هستند که طی سال‌های گذشته به‌دلیل بروز مشکلات اقتصادی، توان مالی آن‌ها کاهش یافته و هم‌اکنون جزو دهک‌های کم درآمد محسوب می‌شوند.

او درباره میزان واگذاری سهام عدالت به جاماندگان در طرح ساماندهی سهام عدالت، تصریح کرد: میزان واگذاری‌های جدید باید براساس فرمول خاصی صورت گیرد، زیرا این افراد همانند سایر صاحبان سهام عدالت که از سال ۸۶ مشمول سود سهام شدند، از آن برخوردار نیستند، بنابراین میزان سهام عدالت آن‌ها متفاوت خواهد بود.