اشکالات شورای نگهبان به مصوبه رتبه‌ بندی معلمان مشخص شد

پایگاه خبری تحلیلی پیشنهاد ویژه :

طرح رتبه بندی معلمان دغدغه‌ای دیگر در حوزه آموزش و پرورش است که پس از گذشت حدود ۱۰ سال از تصویب آن اکنون تصویب لوایح آن در مجلس شورای اسلامی در دست بررسی است.طرح رتبه بندی معلمان از اقداماتی است که در وهله اول برای ارتقای کیفیت آموزشی و سپس در راستای بهبود وضعیت معیشت معلمان در نظر گرفته شده است.طرح رتبه بندی معلمان یکی از طرح های پر سرو صدای این روزها در مجلس است . زیرا با انجام طرح رتبه بندی معلمان حقوق معلمان افزایش چشمگیری خواهد داشت.در ادامه به آخرین اخبار از طرح رتبه بندی معلمان می پردازیم.

رتبه‌بندی معلمان از اوایل دهه 90 مطرح شد و پس از یک دهه کش و قوس و حتی اجرای بخش‌هایی از قانون مدیریت خدمات کشوری با نام رتبه‌بندی معلمان، این لایحه در آخرین روزهای دولت دوازدهم به مجلس ارسال و پس از تصویب در مجلس برای اعلام نظر شورای نگهبان ارسال شده است.

شورای نگهبان روز گذشته، لایحه رتبه‌بندی معلمان را برای رفع برخی از اشکالات و ابهامات به مجلس فرستاد.

مهرداد ویس کرمی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در این زمینه گفت: شورای نگهبان به برخی از موارد لایحه رتبه‌بندی معلمان ایراد گرفته است که برطرف کردن آن، کار پیچیده‌ای نیست و هفته آینده جلسه‌ای در کمیسیون با حضور اعضای شورای نگهبان و دولت برگزار خواهد شد تا اشکالات رفع شود.

وی افزود: مشکل اصلی ایراد اصل 75 و تأمین بار مالی است که باید بین مجلس و دولت بر روی نوشتن موارد این قانون توافق نظر حاصل شود.

در ماده 7 لایحه رتبه‌بندی معلمان که در صحن علنی مجلس حذف شد، آمده بود: تخصیص رتبه‌های پنجگانه به نحوی خواهد بود که با اجرای نظام رتبه بندی معلمان و احراز شرایط براساس ماده (4) این قانون، همواره در هر استان حداقل سی درصد (30%) از معلمان مشمول در آموزشیار معلم، حداقل سی درصد (30%) در رتبه مربی معلم، حداکثر بیست درصد (20%) در رتبه استادیارمعلم، حداکثر ده درصد (10%) در رتبه دانشیارمعلم و حداکثر ده درصد (10%) در رتبه استادمعلم قرار گیرند.

اشکالاتی که شورای نگهبان به مصوبه مجلس برای رتبه‌بندی معلمان گرفته بدین شرح است:

1.در تبصره ماده 2، منظور از معیارهای ماده (42) قانون مدیریت خدمات کشوری ابهام دارد، پس از رفع ابهام اظهار نظر خواهد شد.

2.ماده 4:

2.1. از جهت اولویت‌بندی میان شاخص‌های مذکور در اعمال نظام رتبه‌بندی، ابهام دارد، پس از رفع ابهام اظهارنظر خواهد شد.

2.2. از این جهت که سنوات تحصیل در مراکز تربیت معلم نیز مبنای امتیاز در فرآیند رتبه‌بندی خواهد بود یا خیر، ابهام دارد، پس از رفع ابهام اظهارنظر خواهد شد.

2.3. از این جهت که در تبصره، منظور از عبارت «کماکان معلم هستند»، تصدی و اشتغال به معلمی است با این که افرادی که علی رغم عدم اشتغال مستقیم به معلمی، عنوان شغلی آنها معلم ذکر شده است را نیز شامل می‌شود ابهام دارد، پس از رفع ابهام اظهارنظر خواهد شد.

3.ماده 5، با توجه به اینکه تغییرات ایجاد شده نسبت به لایحه، منجر به افزایش بار مالی اجرای مصوبه خواهد شد، مغایر اصل 75 قانون اساسی شناخته شد. 

4.در ماده 6:

4.1. اطلاق اجرای نظام رتبه‌ بندی نسبت به حالتی که منجر به افزایش بیش از میزان مذکور در لایحه (25 درصد افزایش نسبت به میانگین حقوق و فوق العاده‌های مستمر مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری) می‌گردد، مغایر اصل 75 قانون اساسی شناخته شد.

4.2. در بند 2، تعیین حداقل دریافتی مشمولین بر اساس معیار درصدی از مجموع حقوق و فوق العاده‌های بعضی از اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران، مغایر بند 10 اصل سوم قانون اساسی شناخته شد.

4.3. در تبصره 3، از این جهت که مشخص نیست چنانچه پس از اعمال نظام رتبه‌بندی، منابع مالی لازم برای پرداخت از تاریخ 31 شهریور 1400 پیش از میزان مذکور باشد، چگونه عمل خواهد شد ابهام دارد؛ پس از رفع ابهام اظهار نظر خواهد شد.

4.4. اطلاق منوط شدن اجرای مصوبه در سالهای آتی به پیش بینی در بودجه‌های سنواتی، مغایر بند 10 اصل سوم قانون اساسی شناخته شد.

5.در ماده 7:

5.1. اطلاق تفویض تعیین نحوه تشکیل هیات‌های ممیزه و همچنین شرایط توقف و تنزل رتبه به آئین نامه مذکور، مغایر اصل 85 قانون اساسی شناخته شد.

5.2. حضور دو نفر از اعضای کمسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی در فرآیند تهیه آیین نامه از این جهت که در تهیه آیین نامه مشارکت خواهند داشت یا صرفاً بر این فرایند نظارت می‌کنند، ابهام دارد، پس از رفع ابهام اظهار نظر خواهد شد.

تذکر:

در ماده 2، در بند 1-3- عبارت «ارزش‌های اسلامی»، به عبارت «ارزش های اسلامی و انقلاب اسلامی»، اصلاح شود.

وضعیت جدید برای رتبه بندی معلمان

علی‌اصغر محمدی کارشناس آموزش و پرورش، درباره موضوع رتبه‌بندی معلمان، اظهار کرد: لایحه «رتبه‌بندی معلمان» پس از یک دهه چشم انتظاری معلمان و فراز و نشیب‌های بسیار، اواخر آذرماه امسال در مجلس تصویب شد تا معلمان به بهره‌مندی از مزایای آن امیدوارتر شوند.

طی۱۰ سالی که از تصویب سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و مطرح شدن رتبه‌بندی معلمان می‌گذرد، هر سال بحث تصویب و اجرای طرح رتبه‌بندی مطرح شده است.

وی با بیان اینکه معلمان در انتظارند تا با توجه به تصویب این طرح در مجلس و اظهارات دولتمردان، سرانجام به حقی که سال‌هاست با وجود استحاق، از آنها دریغ شده است، برسند، گفت: طی۱۰ سالی که از تصویب سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و مطرح شدن رتبه‌بندی معلمان می‌گذرد، هر سال بحث تصویب و اجرای طرح رتبه‌بندی مطرح شده اما به دلایل مختلف از جمله تأمین نشدن منابع مالی، چنین اتفاقی رخ نداده است.

محمدی ادامه داد: در این مدت انتقادهای تندی به شیوه اجرای این طرح وارد شده و منتقدان معتقدند دولت‌ها سعی کرده‌اند افزایش حقوق ناشی از اجرای ناقص قانون مدیریت خدمات کشوری معلمان را به پای این طرح بنویسند و از اجرای کامل طرح رتبه‌بندی طفره بروند.

وی افزود: با توجه به این روند و وعده‌های داده شده در باره اجرای لایحه رتبه‌بندی و با توجه به تصویب آن در مجلس شورای اسلامی، نگرانی‌هایی در بین معلمان در خصوص چگونگی اجرای این طرح در سال آینده وجود دارد.

این کارشناس تعلیم و تربیت با تأکید بر اینکه هدف از اجرای لایحه «رتبه‌بندی معلمان»، ارتقای جایگاه معلمان و ایجاد انگیزه بیشتر در بین معلمان اعلام شده است، افزود: در حقیقت این لایحه سعی دارد بهترین‌ها را برای حرفه معلمی برگزیند.

وی با بیان اینکه قرار است با اجرای رتبه‌بندی همه معلمان با استادان هم‌پایه خودشان مقایسه شوند و ۸۰ درصد حقوق اعضای هیأت علمی را دریافت کنند، ادامه داد: براساس صحبت‌های نمایندگان مجلس، بحث مالی آن نیز مرتفع شده و آن‌طور که رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس گفته است، دریافتی هیچ معلمی کمتر از ۸ میلیون و۸۰ هزار تومان نخواهد بود.

محمدی با اشاره به اینکه ۱۲ هزار و ۵۰۰میلیارد تومان اعتباری است که دولت برای اجرایی و عملیاتی شدن این طرح در شش‌ماهه دوم امسال در نظر گرفته است، افزود: آن‌طور که اخیرا سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس گفته است، موارد مصوب در مجلس براساس رأی کمیسیون آموزش و با هماهنگی وزارت آموزش و پرورش بوده است. در واقع دولت سقفی را برای اجرای رتبه‌بندی مصوب کرده است.

وی اضافه کرد: طبق تفاهم دولت با مجلس، در لایحه تقدیمی بودجه سال ۱۴۰۱ مبلغ ۲۵ هزار میلیارد تومان برای اجرای نظام رتبه‌بندی معلمان در نظر گرفته شده است.

کارشناس تعلیم و تربیت با بیان اینکه مصوبه ۲۴ آذرماه ۱۴۰۰ نمایندگان مجلس برای تصویب به شورای نگهبان ارسال شده است، گفت: شورای نگهبان نیز به دلیل برخی ابهاماتی از جمله در بندهای ۵ و ۶ مصوبه رتبه‌بندی معلمان، خواستار فرصت بیشتری برای بررسی شده و معلمان، نمایندگان مجلس و دولت، همگی چشم‌انتظار اظهارنظر شورای نگهبان در این باره هستند.

وی ادامه داد: در صورت تأیید مصوبه نمایندگان مجلس در شورای نگهبان، معلمان با ۹ شاخص و معیار در رتبه‌های پنج‌گانه رتبه‌بندی قرار می‌گیرند و معلمان امیدوار هستند طی دو ماه باقی‌مانده از سال‌جاری، رتبه‌بندی نهایی و اجرایی شود. البته معاون حقوقی و امور مجلس وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده که وزارت آموزش و پرورش به استناد ماده ۷ آیین‌نامه اجرایی رتبه‌بندی را تنظیم و در حال نگارش است.

معلمان بار دیگر در برخی از شهرها اعتراض کردند. آنها در اعتراض به اجرایی نشدن لایحه رتبه‌بندی و وضعیت معیشتی خود در استان‌هایی از جمله مرکزی، شیراز، اصفهان، زنجان، اردبیل، شهرکرد و آذربایجان‌غربی تجمع کردند.

 در اردبیل و شهرکرد نیز به ترتیب حدود ۱۰۰ و ۳۰۰ معلم به اعتراض پرداختند، حراست اداره کل آموزش و پرورش قم مانع ورود معلمان معترض به ساختمان شد. معلمان هم شعارهایی مانند «معلم زندانی آزاد باید گردد» و «اجرای همترازی بدون حقه‌بازی» سر دادند.

لایحه رتبه‌بندی معلمان پس از سال‌ها، آذر ماه در مجلس تصویب شد. آنطور که منادی سفیدان، رئیس کمیسیون آموزش مجلس اعلام کرده، ۷۳۰ هزار معلم مشمول طرح رتبه‌بندی معلمان می‌شوند.

به گفته او قرار است با اجرای لایحه رتبه‌بندی معلمان، حداقل حقوق آنها حدود هشت میلیون و حداکثر ۱۵ میلیون تومان دریافت کنند.

اگرچه مجلس لایحه رتبه‌بندی معلمان را تصویب کرد اما روز یکشنبه ۱۹ دی ماه، شورای نگهبان در نامه‌ای به رئیس مجلس، برای بررسی لایحه رتبه‌بندی معلمان از مجلس مهلت بیش‌تری خواست.

دولت برای اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان ۲۵ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته است. اما طولی نکشید که یوسف نوری، وزیر آموزش‌وپرورش از کسری بودجه برای اجرای این طرح گفت.

او گفت: «به نظر می‌آید باتوجه به بودجه‌ای که برای سال آینده بسته شده، در ابتدا کسری آنچنانی نداشته باشیم؛ ولی مطمئن باشید در بین راه مصوباتی را خواهیم داشت که با کسری مواجه خواهیم شد.»

نوری گفت: «۲۵ هزار میلیارد تومان اعتبار برای رتبه‌بندی در سال آینده در یکی از ردیف‌ها درنظر گرفته شده است، اما اینکه آیا برای مصوبه مجلس که اکنون در شورای نگهبان است کافیست یا خیر، به نظر ما نیاز بیشتری دارد و پیشنهاد نمایندگان در مجلس نیز این است که این بودجه را به اندازه نیازی که ما داریم ارتقاء دهند.»

حالا باید دید تجمعات معلمان می‌تواند اجرای این لایحه را تا پیش از سال ۱۴۰۰ سرعت بخشد یا نه؟

معضلات و مسائل نظام آموزش و پرورش و دغدغه‌های بانوان معلم با حضور فاطمه قاسم پور، رئیس فراکسیون زنان و عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی و از سوی بسیج دانشجویی پردیس نسیبه دانشگاه فرهنگیان بررسی شد.

 قاسم پور رئیس فراکسیون بانوان مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اهمیت وزارت آموزش و پرورش و کلان مسائل بانوان معلم، گفت: وزارت آموزش و پرورش به عنوان یک دستگاه بزرگ که بیشترین نیروی انسانی را درون خود دارد، طبیعتاً با مشکلات زیادی مواجه است. مسائلی که آموزش و پرورش درگیر آن است به گونه‌ای است که یک فرد توانمند با نگاه تحولی به عنوان وزیر باید وارد این دستگاه شود و قدم برای حل آن مشکلات بردارد.

وی در خصوص طرح رتبه بندی معلمان بیان کرد: رتبه بندی باید از حیث مسائل معیشتی و افزایش کیفیت آموزش توامان پیگیری بشود. متاسفانه جامعه فرهنگیان به نوع مطالبات تحولی شناخته نمی‌شود و مسائل جامعه فرهنگیان، به مسئله معیشت تقلیل داده شده است و بخش زیادی از آن هم به به جهت مطالبات صنفی معلمان است.

وی بیان کرد: بر اساس نتایج تحقیقات دانشجو معلمان دغدغه‌مند ساعات تدریس و سال‌های خدمت معلمان زن و مرد یکسان است و به نظر می‌آید که این ساعت کاری دور از توانایی یک زن است.