زمان واریز عیدی کارگران مشخص شد
طبق عرف جاری مبلغ عیدی همراه با حقوق بهمن و یا اسفند به کارگران پرداخت می شود و عدم پرداخت این مبالغ از سوی کارفرما غیرقانونی است.
بحث عیدی کارگران یکی از معضل های اقتصادی دولت در پایان سال است. عیدی کارگران هر ساله به یکی از چالشی ترین موارد آخر سال تبدیل می شود . میزان عیدی کارگران همیشه موجب نارضایتی این قشر از جامعه می شود. عیدی کارگران هرساله به میزان اندکی افزایش می یابد. در ادامه به آخرین خبر از میزان عیدی کارگران می پردازیم.
تمام کارکنان مشمول قانون کار که طبق تعریف این قانون «کارگر» شناخته میشوند، مشمول عیدی و پاداش پایان سال هستند. عیدی این گروه، متفاوت با میزان عیدی کارکنان دستگاههای اجرایی و دولتی است و به تناسب میزان «حقوق پایه» متفاوت است.
مبنای پرداخت عیدی کارگران در صورتی که یک سال کامل در محل کار خود سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند برای امسال معادل دو ماه حقوق پایه تا سقف ۷ میلیون و ۹۶۶ هزار و ۴۸۵ تومان خواهد بود. همچنین کف عیدی کارگران نیز ۵ میلیون و ۳۱۰ هزار و ۹۹۰ تومان است.
در این بین با توجه به اینکه پرداخت عیدی و پاداش پایان سال اجباری است و طبق عرف جاری مبلغ عیدی همراه با حقوق بهمن و یا اسفند به کارگران پرداخت میشود، برخی از کارفرمایان با دور زدن قانون اقدام به اخراج کارگران خود میکنند تا عیدی و پاداش پایان سال را پرداخت نکنند.
همچنین ممکن است برخی از کارفرماها موضوع مرخصی استعلاجی و مرخصی زایمان را از مبلغ عیدی کسر کنند که این کار قانون نیست زیرا بر اساس ماده ۷۴ قانون کار، مرخصی استعلاجی با تأیید سازمان تأمین اجتماعی جز سوابق کار و بازنشستگی کارگران محسوب میشود لذا برای کارگرانی که در طول سال مدتی از مرخصی استعلاجی یا زایمان استفاده کرده اند، عیدی و سنوات به طور کامل تعلق میگیرد.
مگر آنکه به جز مرخصی استعلاجی و یا زایمان، کمتر از یک سال اشتغال به کار داشته باشند که در این صورت عیدی و سنوات به نسبت ایام کارکرد (که شامل مرخصی استعلاجی و زایمان نیز میشود) محاسبه و پرداخت میشود.
آیت اسدی، عضو شورای عالی کار در این رابطه گفت: باید سیستم نظارت وزارت کار بر کارگاهها بیشتر شود تا اجحافی به کارگران صورت نگیرد و اگر در کارگاهی تخلف صورت گرفت، کارگر باید شکایت کند، زیرا ندادن حق سنوات و عیدی کارگر از سوی کارفرما غیرقانونی است و کارگر میتواند در این مورد طرح دعوی کند.
وی افزود: کارفرمایان توجه کنند که نیروی کار ماهر یکی از داراییهای مهم هر کارگاه تولیدی است و در حال حاضر نیروی کار ماهر پیدا نمیشود، بنابراین کارفرمایان به بهانه فرار از پرداخت عیدی و یا سنوات نیروهای ارزشمند را از دست ندهند و آنها را حفظ کنند.
اسدی گفت: اگر کارگری دچار مشکل شد و کارفرما به بهانههای مختلف خواست او را اخراج کند، باید کارگر به مراجع حل اختلاف واقع در ادارات کار محل مربوطه مراجعه و شکایت و دعوی خود را اقامه کند.
کمتر از دو ماه به پایان سال باقی مانده و بسیاری از کارگران ساعتی، کارمزد، پاره وقت و فصلی روزشماری میکنند تا بلکه عیدی و پاداش خود را پیش از پایان سال دریافت و مایحتاج مورد نیاز خانوادههایشان را فراهم کنند.
مبنای محاسبه عیدی و پاداش سالانه کارگران در کارگاههایی که طرح طبقهبندی مشاغل دارند، مزد گروه و پایه یا مزد مبنا و در واحدهای فاقد طرح طبقهبندی، مزد ثابت یعنی مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل خواهد بود.
بر اساس قانون مربوط به نحوه تعیین عیدی و پاداش سالانه کارگران شاغل در کارگاههای مشمول قانون کار مصوب سال ۱۳۷۰، همه کارفرمایان کارگاههای مشمول قانون کار مکلف هستند به هر یک از کارگران خود به نسبت یک سال کار معادل ۶۰ روز آخرین مزد، به عنوان عیدی و پاداش بپردازند و مبلغ پرداختی از این بابت به هر یک از کارگران نباید از معادل ۹۰ روز حداقل مزد روزانه قانونی تجاوز کند.
البته پرداخت عیدی به کارگرانی که کمتر از یک سال در کارگاه ها مشغول به کار بوده اند نیز الزامی بوده و مبلغ عیدی پرداختی به آنان باید به ماخذ شصت روز مزد و به نسبت ایام کارکرد و روزهایی که در آن محل مشغول کار بودند محاسبه و پرداخت شود.
با وجود آنکه مصوبه مجلس، میزان پرداخت عیدی کارگران را مشخص کرده و دو ماه پایه حقوق را به عنوان حداقل و سه ماه پایه حقوق را به عنوان حداکثر میزان عیدی دریافتی اعلام کرده اما میزان عیدی کارگران بسته به مدت قرارداد و کارکرد آنها متفاوت است.
در واقع کارگران بسته به سنوات و تعداد روزهایی که کار کردهاند مستحق دریافت عیدی هستند و عیدی و پاداش کامل به کارگرانی تعلق می گیرد که یکسال در محل کار یا آخرین کارگاه مشغول کار بوده و بیمه پردازی آنها به طور کامل صورت گرفته باشد.
قانون در مورد عیدی و پاداش کارگران ساعتی، پاره وقت و فصلی نیز ملاحظاتی داشته و میزان عیدی این گروه از کارگران را مشخص کرده است.
عیدی و پاداش کارگران پاره وقت
مطابق ماده ۳۹ قانون کار، مزد و مزایای کارگرانی که به صورت نیمه وقت یا کمتر از ساعات قانونی تعیین شده به کار اشتغال دارند به نسبت ساعات کار انجام گرفته محاسبه و پرداخت میشود.
عیدی و پاداش کارگران ساعتی
در مورد کارگران ساعتی که حقوق ماهانه ثابت نداشته و دستمزد آنها در ماه متغیر است برای محاسبه عیدی و پاداش، میانگین حقوق سه ماه آخر خدمت آنها مبنای محاسبه قرار میگیرد.
عیدی و پاداش کارگران فصلی
مبلغ پرداختی بابت عیدی و پاداش به کارگران کارگاههای فصلی مشمول قانون کار و کارگران سایر کارگاههای مشمول که کمتر از یک سال در کارگاه کار کرده اند باید بر ماخذ ۶۰ روز و به نسبت ایام کارکردشان در سال محاسبه شود.
عیدی و پاداش کارگران کارمزدی
مزد مورد عمل در محاسبه وجوه عیدی و پاداش پایان سال به کارگران کارمزدی عبارت از متوسط کارمزد دریافتی آنها بر حسب مدت ایام کارکرد در سال است.
با وجود آنکه پرداخت عیدی و پاداش آخر سال کارگران برای تامین معیشت و تهیه اقلام ضروری و افزایش رفاه و آرامش خاطر خانوارهای کارگری مورد تاکید قرار گرفته است اما در برخی واحدها و صنوف، پرداخت عیدی به دلایل مختلفی از جمله نبود نقدینگی با تاخیر همراه میشود که کمک چندانی به تامین مایحتاج خانوارهای کارگری در پایان سال نمی کند لذا انتظار می رود کارفرمایان این واحدها، مساعدت و همراهی بیشتری در پرداخت عیدی به کارگران خود داشته باشند و زودتر آن را به دست کارگران برسانند.