جزییات جدید از پرداخت کالابرگ الکترونیک | کوپن الکترونیکی به چه کسانی تعلق می گیرد؟

پایگاه خبری تحلیلی پیشنهاد ویژه :

طرح کالابرگ الکترونیک تفاوت‌هایی با کوپن دهه شصت دارد و بیشتر شبیه به پرداخت کمک هزینه نقدی برای خرید کالاهای اساسی است.بحث کوپن یا کالابرگ الکترونیک از تابستان سال ۱۳۹۷ و با افزایش چشمگیر قیمت کالاهای اساسی مطرح شد.بر این اساس قرار اسـت همان کارت ‌بانکی کـه افراد با آن یارانه می گیرند بـه کالابرگ الکترونیک تبدیل شود تا مردم با استفاده از آن از فروشگاه‌ها سهمیه کالا‌های اساسی ‌خودرا دریافت کنند‎ ‎.بر اساس گمانه زنی ها کالابرگ الکترونیک هر چند ماه یکبار شارژ می شود.در ادامه به آخرین اخبار از کالابرگ الکترونیک می پردازیم.

یک کارشناس اقتصادی با بیان اینکه تخصیص یارانه نقدی به همه مردم با مبالغ یکسان باید گسترش یابد، گفت: همچنین، پرداخت یارانه نقدی باید ادامه دار باشد؛ نه اینکه فقط برای دو ماه این مبالغ پرداخت شود.

علی سعدوندی  درباره اصلاح نظام یارانه‌ای در کشور اظهار کرد: ارز ۴۲۰۰ تومانی کارا نبود و منجر به هدر رفتن منابع ارزشمند ارزی شد. همچنین، تخصیص این ارز موجب اختلاف طبقاتی و رانت شد که از ابتدای امر، ورود این ارز به اقتصاد کشور هیچ منطق اقتصادی نداشت و بدون بررسی‌های کارشناسی لازم و جلسه‌های یکی دو ساعته تصویب شد. 

وی افزود: از آنجا که اقتصاد خود را به سرعت تطبیق می‌دهد، حذف ارز ترجیحی مشکلات معیشتی را برای مردم به همراه دارد که باید جبران شود و باید یارانه نقدی یکسان به همه تعلق گیرد. اینکه ۱۰ درصد از مردم در راستای پرداخت یارانه حذف شوند و برخی دهک‌ها مبلغ بیشتری دریافت کنند، درست نیست. 

این کارشناس اقتصادی تخصیص کالابرگ الکترونیک در مقابل حذف ارز ترجیحی را شکست خورده دانست و گفت: بنابراین، ارز ۴۲۰۰ تومانی حتما باید حذف شود و تعلل ۹ ماهه دولت در این زمینه نیز غیرقابل توجیه بود.

رئیس شورای هماهنگی بانک‌های دولتی گفت: حذف شدن یارانه به این بستگی دارد که چقدر کالا مشمول کالابرگ الکترونیکی شود.

محمدرضا فرزین در مورد دهک‌بندی مردم اظهار داشت: از ۱۰ سال قبل دهک‌بندی شروع شده و قرار بود یارانه‌ به گروه‌های پردرآمد داده نشود اما شناسایی آنها سخت بود.

بهترین روش شناسایی با معیار PIT و نظام مالیاتی شخصی است اما چون در کشور ما این روش مالیاتی وجود ندارد از روش پراکسی مینتکس استفاده شده است.

وی افزود: سامانه رفاهی چهار روش برای شناسایی افراد در نظر گرفته شده یکی درآمد ثابت افراد که یا حقوق‌بگیر دولت یا حقوق‌بگیر تأمین اجتماعی هستند، دوم ارزش خودرو، سوم میزان خرید از سیستم شاپرکی و چهار حساب بانکی افراد است.

رئیس شورای هماهنگی بانک‌های دولتی گفت: جمعیت کشور طبق آمار ۸۵.۳ میلیون نفر هستند که از این تعداد ۷۸ میلیون نفر یارانه ماهانه و معیشتی دریافت می‌کنند و دهک دهم پردرآمدی شناسایی شده و حذف شدند و ۹ دهک دریافت می‌کنند.

به گفته فرزین، در حال حاضر ۷۲ میلیون نفر کمک معیشتی جدید دریافت کردند که اگر می‌خواستم به ۹ دهک کامل بدهیم حدود ۷۶ تا ۷۷ میلیون می‌شد.

وی افزود: هر یک از شاخص‌های درآمدی برای دهک‌بندی وزن خاصی دارند و باید مردم به سامانه مراجعه کنند و آخرین به‌روزرسانی سامانه وزارت رفاه در اردیبهشت سال جاری بوده است.

آقای علی صالح آبادی رئیس کل بانک مرکزی  با حضور در برنامه میز اقتصادی خبر نیمروزی به سوالات زیر درباره توزیع عادلانه یارانه‌ها پاسخ داد:

با توجه به اینکه یارانه برای برخی‌ افراد واریز نشده، آیا مشکلی در حساب‌ها وجود داشته است؟

آقای صالح آبادی: خیر؛ براساس اسنادی که سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در اختیار بانک مرکزی قرار داده، بانک مرکزی نیز از محل حساب این سازمان، اطلاعات را در اختیار بانک‌ها قرار داده و به حساب‌ افراد واریز صورت گرفته است؛ بنابراین، بر اساس اسامی ۹ دهکی که سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها مشخص کرده؛ یعنی به ۳ دهک اول، هر نفر ۴۰۰ هزار تومان و به ۶ دهک بعدی، هر نفر ۳۰۰ هزار تومان، پرداخت شده است که در آینده براساس اطلاعیه‌های سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، این مبالغ قابل برداشت خواهند بود.

ممکن است اسم برخی از افراد به هر دلیلی در این فهرست‌ها قرار نداشته باشد که می‌توانند اعتراض خود را به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام کنند و طبق بررسی‌ها، اسامی آن‌ها اصلاح خواهد شد. اگر اسم فردی جا افتاده باشد، محاسبه می‌شود و از ابتدا هرآنچه که پرداخت نشده، به آن افراد پرداخت خواهد شد.

دلیل کم شدن مقداری از مبلغ یارانه‌ها چه بود؟

آقای صالح آبادی: پارسال یک میلیون تومان به عنوان وام کرونا به یارانه بگیران پرداخت شده بود که اقساط آن باید در ماه‌های مختلف دریافت می‌شد؛ به همین دلیل مبلغی که کم شده، برای اقساط این وام است.

مسدودی کل حساب‌ها و غیرقابل برداشت بودن کل موجودی درست است؟

آقای صالح آبادی: مسدود شدن کارت‌ها و حساب‌های بانکی افراد پس از دریافت یارانه جدید صحت ندارد؛ مبالغ قبلی که در کارت افراد وجود داشته، قابل برداشت است و فقط امکان برداشت از یارانه‌ای که به حساب‌ها واریز شده وجود ندارد.

اگر فردی مدعی است که چنین مشکلی وجود دارد، می‌تواند به بانک مرکزی یا سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها اعلام کند تا مشکل برطرف شود و هیچ منعی روی پول شخصی افراد نیست.

چرا این یارانه‌ها باید تغییر می‌کرد و به جای آن، نظارت بیشتر نشد؟

آقای صالح آبادی: روشی که در گذشته وجود داشت، قابل دفاع نبود و عوارض متعددی داشت؛ تفاوت روش جدید با روش قبلی در نحوه پرداخت بود. در روش قبلی، ارز ترجیحی به واردکننده داده می‌شد، اما اکنون واردکننده ارز نیمایی دریافت می‌کند و مابه التفاوت آن، به حلقه آخر که مردم هستند، پرداخت می‌شود.

یک عارضه دیگر ارز ترجیحی این بود که چون واردکننده ارز را نسبت به ارز نیمایی ارزان دریافت می‌کرد، تفاوت آن با ارز ترجیحی حدود ۲۰ هزار تومان بود؛ بنابراین، باعث می‌شد که بیش از آن چیزی که نیاز کشور است، واردات اتفاق بیفتد که اصلاح این تفاوت در نرخ ارز، میزان واردات کشور کمتر خواهد شد.

به دلیل جنگ اوکراین، قیمت جهانی کالا‌های اساسی افزایش پیدا کرد؛ به همین دلیل، بسیاری از کشور‌ها برای تامین مواد غذایی کشورشان تعرفه‌های خود را صفر کرده اند. این امر موجب می‌شد تا واردات بیش از نیاز صورت گیرد و مازاد آن به کشور‌های دیگر صادر شود. در کالا‌های اساسی زمانی که نرخ ارزان پرداخت می‌شود، برای تولیدکننده داخل نمی‌صرفد که کالا‌ها تولید شوند؛ به همین دلیل به تولید داخل هم ضربه می‌خورد.

قبلاً بخشی از این ارز به مردم می‌رسید، اما بخشی هم نمی‌رسید، زیرا لایه‌های مختلفی دارد. زمانی که ارز ترجیحی پرداخت می‌شود، از زمان واردات کالا تا زمانی که به دست مردم برسد، لایه‌های مختلفی در نظام توزیع طی می‌شود، چون در اثر عوامل مختلف هزینه‌ای به آن اضافه می‌شودد، به همین دلیل بیشتر از قیمت واقعی، به دست مردم می‌رسد.

از این به بعد چه اتفاقی برای وارد کنندگان خواهد افتاد؟

آقای صالح آبادی: از این پس واردکننده براساس نرخ نیما واردات خود را انجام می‌دهد بنابراین یک اصلاح قیمتی به وجود می‌آید، اما مابه التفاوت آن به مردم پرداخت خواهد شد.

تفاوت واردات‌ای است که در گذشته بانک مرکزی از محل ارز حاصل از نفت و فرآورده‌ها و ... ارز ترجیحی تامین می‌کرد، تنها تامیین کننده ارز کالا‌های اساسی دولت بود که بانک مرکزی تامین می‌کرد.

اما در آینده به دلیل استفاده از ارز نیمایی بانک مرکزی، دولت و سامانه نیما تامی می‌شود؛ بنابراین کانال تامین ارز نسبت به گذشته متنوع‌تر خواهد شد.

طبق برآورد اولیه برای تهیه زیرساخت پرداخت کالابرگ الکترونیک، دو ماه زمان نیاز است

زیرساخت‌های کالابرگ الکترونیکی تا کجا آماده شده است؟

آقای صالح آبادی: این موضوع در زمینه نانوایی‌ها، به صورت آزمایشی در یکی از استان‌ها در حال انجام است و در صورتی که موفقیت آمیز باشد، می‌تواند به کالا‌های دیگر هم تعلق پیدا کند و شاید در این بستر، بتوان یارانه را پرداخت کرد.

در زمان خرید، یک بخشی از قیمت کالا توسط افراد و مابه التفاوت آن، از محل سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها پرداخت خواهد شد که زیرساخت‌های فنی جدید لازم دارد.

متولی تامین این زیرساخت‌ها چه دستگاهی خواهد بود؟

آقای صالح آبادی: متولی آن وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی هستند. حدود دو ماه زمان برای تهیه این زیرساخت‌ها برآورد اولیه شده که این دوماه برای سایر کالا‌ها هم هست.

استفاده از ارز نیمایی به بازار ارز لطمه‌ای وارد نمی‌کند؟، برنامه بانک مرکزی در این زمینه چیست؟

آقای صالح آبادی: در آینده وضع کشور نسبت به گذشته بهتر خواهد شد، زیرا درآمد‌های ارزی بیشتر شده است. نفت‌ بالای ۱۰۰ دلاری که در بهمن و اسفند به فروش رسیده، وصولی‌های آن در حال پرداخت است؛ بنابراین در حوزه تامین ارز وضعیت خوبی داریم.

پریروز ۳۳۲ میلیون دلار طی بیست و چهار ساعت در سامانه نیما تامین ارز داشتیم و اکنون عرضه ارز  در سامانه نیما از تقاضا بالاتر است. از ابتدای سال تاکنون، در سامانه نیما ۴.۳ میلیارد دلار ارز معامله شده  که نسبت به پارسال، ۱۰۰ درصد رشد در معاملات داشتیم و میزان عرضه، دو برابر این مقدار بوده است.

دلیل افزایش نرخ ارز در بازار چیست؟

آقای صالح آبادی: در بازار‌های رسمی به اندازه کافی تامین ارز داریم، اما باید به نیاز‌های بازار پاسخ داد. دو نوع نیاز در بازار‌های کشور وجود دارد، یکی برای واردات کشور است.

پارسال بیش از ۵۵ میلیارد دلار تامین ارز برای کالا‌های اساسی داشتیم و امسال با شرایط ارزی که وجود دارد، این مقدار قطعا بیشتر خواهد شد؛ بنابراین نیاز ارزی کشور را برای واردات تامین خواهیم کرد.