شاید باورتان نشود که ملکه زنبور عسل می تواند یک هفته در زیر آب زنده بماند

پایگاه خبری تحلیلی پیشنهاد ویژه :

زنبورهای گرده ممکن است در محیط‌های شهری و روستایی حضور داشته باشند، اما اکنون محققان دستکم یک گونه دیگر پیدا کرده‌اند که حتی سازگارتر از این محیط ‌هاست و می‌تواند در زیر آب هم زنده بماند.

 دانشمندان نشان داده‌اند که ملکه‌های زنبور گرده شرقی معمولی، گونه‌ای که در شرق آمریکای شمالی گسترده است، می‌توانند در هنگام خواب زمستانی تا یک هفته در زیر آب دوام بیاورند.

با توجه به اینکه ملکه‌های زنبور عسل برای خواب زمستانی در خاک فرو می‌روند، محققان می‌گویند این پدیده می‌تواند به آنها کمک کند تا از سیل در طبیعت جان سالم به در ببرند. این گروه می‌گویند که اولویت بعدی آنها بررسی این است که آیا این نتایج را به سایر گونه‌های زنبور عسل می‌توان تعمیم داد یا خیر.

دکتر سابرینا روندو(Sabrina Rondeau) از دانشگاه گوئلف در کانادا می‌گوید: ما می‌دانیم که در حال حاضر حدود یک سوم از همه گونه‌های زنبور عسل در حال کاهش هستند اما این مورد در مورد زنبور معمولی شرقی صدق نمی‌کند. آیا تحمل سیل می‌تواند در تاب‌آوری آنها نقش داشته باشد یا خیر.

روندو  و نویسنده همکارش، پروفسور نایجل رین(Nigel Raine)، اولین بار زمانی که یک اتفاق ناگوار در آزمایشگاه منجر به ورود آب به داخل ظروفی شد که در آن زنبورهای ملکه در خواب زمستانی بودند، این کشف را انجام دادند.

روندو می‌گوید: بعد از آن کنجکاوی راه را برای انجام یک آزمایش کامل با تکرارهای زیاد پیش برد.

دانشمندان در مقاله‌ای در مجله Biology Letters توضیح می‌دهند که چگونه ۱۴۳ ملکه بی‌جفت و در خواب زمستانی را گرفتند و هر کدام را در لوله پلاستیکی حاوی خاک سطحی مرطوب قرار دادند. سپس لوله‌ها با درپوش‌های سوراخ‌دار بسته شدند و به مدت یک هفته در یخچال تاریک نگهداری شدند.

پس از بررسی زنده بودن زنبورها، محققان ۱۷ لوله را به عنوان کنترل نگه داشتند و به ۱۲۶ لوله باقیمانده آب سرد اضافه کردند. در حالی که در نیمی از این لوله‌ها ملکه اجازه داشت در بالای آب شناور شود، در باقی لوله‌ها به زیر آب هل داده شد.

در هر دو وضعیت، یک سوم از لوله‌ها هر کدام به مدت هشت ساعت، یک سوم به مدت ۲۴ ساعت و یک سوم به مدت هفت روز باقی ماندند و شرایط سیل متفاوت را شبیه‌سازی کردند. این تیم متعاقبا زنبورها را به لوله‌های جدید منتقل کردند و بقای آنها را زیر نظر گرفتند.

نتایج نشان می‌دهد که نرخ بقا صرف‌نظر از مدت زمان و شرایطی که ملکه‌ها تحت آن قرار گرفته‌اند مشابه بوده است و در واقع ۸۸ درصد از زنبورهای گروه شاهد و ۸۱ درصد از ملکه‌هایی که به مدت یک هفته در آب غوطه‌ور بودند، در طی هشت هفته هنوز زنده بودند. با این حال، ملکه‌هایی با وزن بالاتر شانس بیشتری برای زنده ماندن داشتند.

روندو می‌گوید، احتمالا ملکه‌های دیگر گونه‌های زنبور عسل نیز در برابر سیل مقاوم هستند.

در میان زمینه‌های تحقیقاتی آتی، این گروه می‌گویند که بررسی مکانیسم‌هایی که تاب‌آوری ملکه‌ها در برابر سیل را تقویت می‌کند با در نظر گرفتن نیاز کم به اکسیژن آنها در طول خواب زمستانی از جمله عوامل مهم احتمالی، جالب خواهد بود.

پروفسور دیو گولسون(Dave Goulson)، کارشناس زنبور عسل از دانشگاه ساسکس که در این کار دخالتی نداشت، گفت که علاقه‌مندان به زنبور عسل از مدت‌ها پیش گمان می‌کردند که افزایش باران زمستانی در بحبوحه بحران آب و هوا می‌تواند بسیاری از ملکه‌های زنبور عسل را که در زیر زمین به خواب زمستانی می‌روند، غرق کند.

او می‌گوید: به طرز شگفت انگیزی، این تحقیق جدید نشان می‌دهد که قرار گرفتن ملکه گرده در زیر آب در طول خواب زمستانی برای یک هفته تاثیری بر آنها نگذاشته است. به نظر می‌رسد این یکی از جنبه‌های کوچک تغییرات آب و هوایی است که ما نیازی به نگرانی در مورد آن نداریم.

خصوصیات ملکه زنبور عسل

زندگی ملکه زنبور عسل با دیگر زنبورانی که در کندو وجود دارند متفاوت است. ملکه زنبور عسل حشره ای تخصص یافته به شمار می رود. با تخمک گذاری و پخش کردن موادی به نام فرومون درون کندو موجب بقای نظم اجتماعی در کندو می گردد.

در هر یک از کلونی های زنبور عسل تنها یک ملکه وجود دارد. زمانی که ملکه جدید زنبوران به دنیا می‌ آید دیگر ملکه ها را از کندو به نوبت بیرون می کند. در صورتی که دو ملکه ای جدید در درون کندو به صورت همزمان ظاهر شوند تا زمان مرگ یکی از آنها، هر دو ملکه با یکدیگر مبارزه خواهند کرد. تشخیص زنبور ملکه از دیگر اعضای کندو کار ساده ای می باشد.

 بدن زنبور ملکه در حالت طبیعی بزرگتر از زنبورهای کارگر و نر است. در دوره تخمک گذاری زمانی که شکم زنبور بزرگ می شود زنبور ملکه سینه بزرگتری دارد و از زنبورهای کارگر سرش کوچکتر است. بال های او دو سوم شکمش را می پوشاند. بال های زنبور کارگر به نوک شکم می رسد. زنبور عسل ملکه دارای سبد گرده گل نمی باشد. در واقع غده عسل در این زنبور کار نمی‌ کند.

 این زنبور نیش منحنی دارد و نیش او درازتر از نیش های زنبوران کارگر می باشد. دندانه های کمتر و کوتاهی در نیش این زنبور قرار گرفته است. از آنجایی که زندگی ملکه زنبور عسل به گونه ای است که از کندو بیرون نمی رود مردم را نیش نمی زند.  این زنبور به طور معمول از نیشش برای محافظت کردن از کلونی در برابر دشمن ها استفاده خواهد کرد.

رشد ملکه زنبورها

 زمانی که زنبورها ملکه جدید را پرورش می‌ دهند ابتدا سلول ویژه زنبور را آماده می کنند که دهانه آن در قسمت پایین می باشد. آنها زنبور ملکه قبلی را وادار می نمایند که درون این سلول ها تخم گذاری کند. زنبور پرستار باید مطمئن شود که مقدار زیادی ژل رویال دارد. ژل رویال برای پوشیده شدن سلول‌ ها جهت تغذیه زنبور ملکه به کار گرفته می ‌شود.

زنبور عسل ملکه تنها ۵ روز به صورت لارو می ‌ماند. ملکه در صورتی که به اندازه کافی قوی باشد به محض بیرون آمدن ملکه جدید جهت شکست دادن آن مبارزه می کند و تمامی ملکه های جدید را از بین می‌ برد. پس از آن به مدت یک هفته در کندو می ماند تا بال هایش را تقویت کند. برای جفتگیری با زنبورهای نر که در حال پرواز هستند از کندو عسل خارج می ‌شود.

تخم گذاری ملکه زنبوران

 زمان فعالیت کامل تخم گذاری در فصل تابستان و بهار است که وزن زنبور ملکه به ۲۵۰ هزار و ۲۸۰ میلی‌گرم می‌ رسد. زندگی ملکه زنبور عسل به گونه ای است که تا 8 سال زنده می ماند. اما تنها در یک الی دو سال اول کارآمد است. بعد از آن باید ملکه دیگر جایگزین شود. زنبور ملکه در عرض ۲۴ ساعت می ‌تواند ۳۰۰۰ تخم بگذارد.

در این دوره زنبور ملکه با دقت تیمار می شود و به وسیله زنبورهایی که در خدمت او می باشند تغذیه می گردد. در فصل زمستان برخی از کندو ها به دلیل کمبود غذا از بین خواهند رفت. با این حال ملکه آخرین فردی است که می میرد. او توسط ملازمان خود تا آخرین قطره عسل تغذیه خواهد شد. زنبور ملکه برای جلوگیری کردن از جفت گیری درون نژادش مسافت قابل توجهی را از کندو دور می شود تا بتواند به یک مکان اجتماع برسد و جفت گیری را انجام دهد.

زندگی ملکه زنبور عسل برای جفت گیری

زنبور ملکه ابتدا به دور کندو می چرخد تا بتواند جهتش را تنظیم کند. پس از آن بدون مراقبت ملازمان قادر است پرواز کند. او به طور معمول بعد از ظهر به مدت ۱۵ دقیقه کندو را ترک می کند. زنبورهای نر قادر هستند که به وسیله رایحه شیمیایی ملکه که فرومون نام دارد ملکه را پیدا کنند و شناسایی نمایند. آنها قادر می باشند که از روی ظاهر، زنبور ملکه را تشخیص دهند.

زنبور ملکه در هر پرواز مقاربتی که داشته باشد به طور معمول با ۱۲ زنبور نر جفت گیری می کند. زنبور ملکه مانند بسیاری از حیوانات از فرومون جهت ایجاد ارتباط استفاده می نماید. مهمترین فرومون به وسیله غده‌ های آرواره زنبور ملکه تولید می گردد. این جوهر ملکه زمان تیمار ملکه به وسیله زنبور کارگر به دیگر زنبورها انتقال داده می ‌شود./ایسنا