خاصیت عجیب قهوه که فکرش را نمی کردید | کافئین با مغز ما چه می کند؟
میلیاردها انسان روزشان را به امید این که انرژی بگیرند با قهروه شروع می کنند و واقعا هم همینطور است.
دانشمندان بارها و بارها بر مفید بودن قهوه تاکید کرده و مقالات زیادی هم در این باره منتشر شده است. اما این همه داستان نیست.
برخی فوائد چشمگیر قهوه اینها هستند: افزایش سطح انرژی، کاهش خستگی، بهبود عملکرد ادراکی و فیزیکی، کمک به حافظه کوتاه مدت و افزایش تمرکز. همه اینها هم را هم ما مدیون کافئین هستیم که در قهوه به صورت فراوان یافت می شود.
اما اگر کافئین زیادی به بدن وارد کنیم چه می شود؟ دانشمندان اخیرا با بررسی بیش از 100 مقاله منتشر شده درباره خواص قهوه، یافتهاند که کافئین زیاد در بدن، باعث کشته شدن خلاقیت می شود. علت آن به زبان ساده این است که کافئین، باعث می شود مغز به صورت مداوم هشیار و با تمرکز بالا باشد، و مشکل همین جاست. خلاقیت، ترکیب ایدههای قدیمی با هم برای ساختن یک ایده جدید است. برای خلاق بودن، آدم باید کمی از وظیفه اصلی دور شود و از آن فاصله بگیرد تا بتواند ایده ها را دسته بندی کند و کنار هم بگذارد. اما وقتی کافئین زیادی در بدن وجود دارد، مغز چنان بر مساله اصلی متمرکز است که این فاصله گرفتن ایجاد نمی شود، و همین در نهایت باعث از بین رفتن و کاهش خلاقیت میشود.
در مقابل، صرف رسیدن به ایده های خلاق، به معنای رسیدن به راه حل نیست چون باید این ایده ها از مغر خارج شوند و به صورت ملموس به کار بیایند. اینجاست که کافئین به کار می آید چون به مغز کمک میکند مرکز بیشتری داشته باشد ایده ها را به زندگی واقعی منتقل کند.
چای و قهوه وابستگی ایجاد میکنند | از فواید و مضرات چای و قهوه چه میدانیم؟
متخصصان توصیه به محدود کردن مصرف چای و قهوه کردهاند، زیرا به گفته آنها این دو نوشیدنی وابستگی فیزیولوژیک (جسمانی) ایجاد میکنند.
آرش نهاوندی: مقدار توصیه شده روزانه مصرف کافئین ۳۰۰ میلی گرم است که حدود دو تا سه فنجان قهوه است.
دکتر سوارب دوباله درباره توصیههای پزشکی مربوط به مصرف این دو نوشیدنی توضیح میدهد: مدت زمانی است که باید قبل یا بعد از غذا برای یک فنجان چای یا قهوه صبر کرد ۶۰ دقیقه است، زیرا تانن موجود در این نوشیدنیها میتواند جذب آهن را از غذا کاهش دهد و منجر به کمبود آهن و حتی کم خونی شود.
به گفته این پزشک، نوشیدن چای بدون شیر فوایدی مانند بهبود گردش خون و کاهش خطر بیماری عروق کرونر و سرطان معده دارد. چای و قهوه سیستم عصبی مرکزی را تحریک میکنند و می توانند وابستگی فیزیولوژیکی (فیزیکی یا جسمانی) ایجاد کنند.
مسکان سونی متخصص تغذیه هم درباره مضرات دیگر این دو نوشیدنی میگوید: نوشیدن بیش از حد چای و قهوه با قند میتواند برای دیابتیها مضر باشد، زیرا میتواند باعث نوسانات سطح قند خون شود. کافئین سیستم عصبی را فعال میکند. نوشیدن مکرر آن ممکن است منجر به بی خوابی و مشکلات قلبی شود. نوشیدن چای با معده خالی میتواند منجر به ریفلاکس اسید معده شود.
او میافزاید: نوشیدن چای و قهوه با شیر نیز میتواند منجر به اسیدیته شود، زیرا شیر ماهیتی اسیدی دارد. اطمینان حاصل کنید که این نوشیدنیها را در حد اعتدال مینوشید.
رادا پاتیل، متخصص تغذیه میگوید: جایگزینهای چای معمولی چای سبز بابونه، چای هیبیسکوس و چای گیاهی است. برای قهوه، جایگزینی وجود دارد که در آن دانههای خرما بو داده و آسیاب میشوند تا به عنوان قهوه استفاده شوند. از میزان آنتی اکسیدانهای موجود در این جایگزینها زمانی که این نوشیدنیها با شیر مخلوط میشوند، کاسته میشود.
آیا مصرف این نوشیدنی برای کودکان منعی ندارد؟
کودکان زیر ۱۲ سال اصلا نباید از قهوه استفاده کنند، چراکه ممکن است روی کیفیت خواب آنها تاثیر منفی بگذارد. ما بحث هورمون رشد را در حین خواب برای کودکان داریم. وقتی کودک کیفیت خوابش پایین میآید، روی هورمون رشد اثر منفی میگذارد. اضطراب و افزایش ضربان قلب، ایجاد اعتیاد و وابستگی، آسیب به سلامت دندانها، بیاشتهایی، بیش فعالی، کاهش تمرکز از جمله مواردی دیگری هستند که ممکن است در اثر نوشیدن قهوه برای کودکان زیر ۱۲ سال ایجاد شود. برای افراد ۱۲ تا ۱۸ سال هم میزان کافئین مجاز دریافتی ۱۰۰ میلیگرم یا یک فنجان در روز است.
استفاده از قهوه در حالت ناشتا را اصلا پیشنهاد نمیکنیم، به خاطر این که وقتی فرد بیدار میشود میزان هورمون کورتیزول(هورمون استرس) در حداکثر میزانی است که در طول روز در بدن ترشح میشود. زمانی که فرد به صورت ناشتا قهوه مصرف میکند، ترشح این هورمون افزایش پیدا میکند که یک سری تاثیرات منفی روی بدن میگذارد.
مصرف ناشتای قهوه میتواند مضر باشد؟
استفاده از قهوه در حالت ناشتا را اصلا پیشنهاد نمیکنیم، به خاطر این که وقتی فرد بیدار میشود میزان هورمون کورتیزول(هورمون استرس) در حداکثر میزانی است که در طول روز در بدن ترشح میشود. زمانی که فرد به صورت ناشتا قهوه مصرف میکند، ترشح این هورمون افزایش پیدا میکند که یک سری تاثیرات منفی روی بدن میگذارد. حتی ما به کسانی که رژیم غذایی برای کاهش وزن دارند میگوییم بهتر است صبح ناشتا از این نوشیدنی استفاده نکند، چرا که ممکن است بر روی روند کاهش وزن تاثیر منفی بگذارد. چون کورتیزول بالا باعث کاهش کمتر بافت چربی میشود بنابراین توصیه میکنیم که اصلا ناشتا استفاده نشود.
چند فنجان قهوه در روز مجاز است؟
کسانی که برای هوشیاری اول صبح میخواهند از قهوه استفاده کنند بهتر است حداقل یک ساعت پس از بیداری آن را میل کنند چراکه به مرور این هورمون در حال کاهش است. در آن زمان میتوانند برای افزایش میزان هوشیاری قهوه استفاده کند.
افرادی که معده حساسی دارند به هیچ عنوان نباید قهوه را با معده خالی استفاده کنند چراکه در این شرایط اسید معده به شدت افزایش مییابد که نتیجه آن عوارضی مانند ریفلاکس خواهد بود. ازاین رو حداکثر میزانی که یک فرد میتواند در طول روز قهوه بنوشد، ۴۰۰ میلیگرم یا به طور متوسط ۴ فنجان است، اما بهترین میزان آن ۱تا ۲ فنجان در روز است
منبع: ایسنا