ویروس چگونه وارد بدن ما می شود؟ | برای جلوگیری از ورود ویروس چه اقدامی انجام دهیم؟
ورود به داخل یک سلول یا ورود ویروسی، بخشی از چرخهای است که در تولید واکسن از آن استفاده میشود، زیرا واکسنها این ورود ویروسی را هدف قرار میدهند و همچنین مانع جهش سلولها به گونههای جدید میشوند.
ویروسها بهخودیخود تکثیر نمیشوند. آنها برای بقا و ادامه حیات، بدن فرد را آلوده میکنند تا بتوانند نسخههای بیشتری از خود بسازند. بنابراین، چرخه زندگی ویروس را میتوان به این صورت توصیف کرد: ورود به داخل سلول، تولید ویروس بیشتر، خارج شدن و تکرار این روند.
به گزارش ایسنا، ورود به داخل یک سلول یا ورود ویروسی، بخشی از چرخهای است که در تولید واکسن از آن استفاده میشود، زیرا واکسنها این ورود ویروسی را هدف قرار میدهند و همچنین مانع جهش سلولها به گونههای جدید میشوند.
نحوه ورود ویروسها به سلول
ویروسها برای ورود به بدن از راههای گوناگون عمل میکنند. بهعنوان مثال از راه هوا، نشستن روی غذا یا تماس با غشای مخاطی و همچنین از راه تزریق به بدن راه پیدا میکنند.
ویروسها معمولا ابتدا سلولهای میزبان را در نزدیکی محل ورود- سلولهای پوشاننده مجرای تنفسی برای ویروسهای معلق در هوا- آلوده میکنند. سپس یا در آنجا میمانند یا اینکه در سراسر بدن میزبان پخش میشوند.
ویروسها قندها یا پروتئینهای خاص را روی سلول میزبان پیدا میکنند و به آنها میچسبند. هر ویروس فقط با یک ضربه وارد ژنوم سلول میشود و اگر سیستم ورود آن به سلول درست کار نکند، با خطر غیرفعال شدن روبهرو خواهد شد.
پس از اینکه ویروس به سلول میزبان متصل شد، مولکولهای خاص- روی سطح سلول یا درون سیستم بازیافت سلول- پروتئینهای پوششی ویروسی را برای ورود فعال میکنند. برای مثال، میتوان به کووید-۱۹ اشاره کرد که به علت جهش سارس-کوو-۲ به وجود آمد. در این بیماری نیز پروتئینها فقط با تغییر غشای سلولی به ژنوم ویروس اجازه عبور میدهند.
البته ویروسهای گوناگون برای این کار از ترفندهای متفاوتی استفاده میکنند. پروتئینهای ویژه ویروسی به ادغام غشای ویروس و سلول کمک و هسته ویروسی را داخل سلول رها میکنند. در این مرحله که ژنوم ویروسی داخل سلول شده است، تکثیر ویروس آغاز میشود.
برخی ویروسها از سلول میزبان فقط به مثابه ماشین تکثیر استفاده میکنند در حالی که برخی دیگر از سلولها ماشینهای تکثیر خودشان را حمل میکنند و از بعضی بخشهای سلول میزبان بهره میگیرند.
دفاع بدن در برابر ویروسها
بنابر اعلام ایندیپندنت، بدن افراد یک سیستم دفاعی چندلایه در برابر ویروسها دارد. اما بهطور کلی، تصور بر این است که دستگاه ایمنی بدن که واکنش پادتن نامیده میشود در وهله اول از ایجاد عفونت جلوگیری میکند.
پادتنها بخشی از ویروس را که به سلولها متصل میشود هدف قرار میدهند. این مورد نه تنها درباره واکسن کووید-۱۹ صدق میکند، بلکه بسیاری از مصونیتها در برابر آنفلوآنزا- چه از راه واکسن و چه در دستگاه ایمنی طبیعی بدن- را نیز شامل میشود. با این حال، برخی از پادتنها بهجای جلوگیری از اتصال ویروس، روی دستگاه و فرایند ورودی ویروس اثر میگذارند. در واقع، پادتنها از عملکرد کامل ویروسها جلوگیری میکنند.
ویروسها بهسختی میتوانند از دست چنین پادتنهایی بگریزند، اما تولید چنین پادتنهایی از راه واکسن زدن دشوار است. به همین دلیل، توسعه پادتنهایی که ورود سلول را مهار کنند هدف اصلی تلاشها در تولید نسل بعدی واکسنها است.
گونههای ویروس و همهگیریها
یکی از موضوعهای مهم این است که دریابیم چه وقت ویروس گونههای دیگر جانوران برای انسان خطرساز است. این امر بسیار مهم است، زیرا ویروسها ابتدا، پیش از آنکه در انسان شناسایی شوند در جانورانی مانند خفاش و خوک یا برخی پرندگان ظاهر میشوند، اما معمولا مشخص نیست کدام ویروس و به چه شکل در انسان همهگیری ایجاد میکند.
به نظر کارشناسان، ویروسها بهگونهای تغییر میکنند که راحتتر بتوانند به سلولهای انسانی متصل شوند، مانند ویروسهای آنفلوآنزا که به سلولهای بینی و گلو متصل میشوند. با این حال، ویروسهای کرونا مانند سارس-کوو-۲، این ایده را زیر سوال میبرند، زیرا برخی ویروسهای کرونا به سلولهای انسانی متصل میشوند، اما تنها تعداد کمی از آنها میتوانند بهراحتی میان افراد انتقال یابند.
بنابراین، لازم است که محققان در این حوزه پژوهشهای بیشتری کنند، زیرا واقعیت تلخ درباره همهگیری این است که میدانیم این بیماری مانند زلزله و بلاهای طبیعی دیگر رخ میدهد، اما نمیتوانیم زمان و مکان وقوع آن را پیش بینی کنیم.