دانشمندان از پایان خشکسالی ایران با به پایان رسیدن پدیده ال نینو خبردادند

پایگاه خبری تحلیلی پیشنهاد ویژه :

معلوم نیست حالا که دمای اقیانوس آرام به‌طور ملموسی در یک هفته اخیر پایین آمده، آیا نشان‌دهنده پایان ال‌نینوست؟ قرار است ال‌نینو با شدت بیشتری برگردد؟ دوران خنثی شروع شده‌است یا قرار است وارد دوران لانینو شویم؟

 ال‌نینو پدیده‌ای طبیعی است که هر ۲ تا ۷ سال یک‌بار رخ می‌دهد و تا چندماه و در مواردی حتی تا یک یا ۲ سال ادامه پیدا کند. ال‌نینو پیش از شناخته شدن پدیده تغییرات اقلیمی هم در دهه‌های اخیر وجود داشته است. ولی این دو بر هم تأثیر مضاعف می‌گذارند. ال‌نینو به‌طور طبیعی باعث ناهنجاری‌هایی چون سیل، خشکسالی و قحطی می‌شود؛ در نتیجه ترکیب آن با پدیده تغییر اقلیم می‌تواند شرایط آب‌وهوایی را به‌معنای واقعی غیرقابل پیش‌بینی کند. ولی قدر مسلم در چندماه آینده مشخص خواهد شد که آب‌و هوای‌زمین چه در پیش‌ رو دارد.

ابهامات دانشمندان

دانشمندان نمی‌دانند گرمای شدید اخیر در جهان (شکستن رکوردهای افزایش دما) به‌دلیل سرعت گرفتن تغییر اقلیم است یا نه؟ یعنی زمین در آستانه ورود به فاز تازه تغییر اقلیم است یا خیر؟

به‌احتمال ۶۰درصد لا نینا در فاصله خرداد تا مرداد ظاهر می‌شود و ۸۵درصد شانس آن هست که تا پاییز اتفاق بیفتد.

بعد از این لانینا خواهد شد یا دوره خنثای ال نینو؟ و آیا دوره خنثی تا تیرماه ادامه خواهد یافت؟ با شروع لانینا فصل بسیار فعالی از توفندها در اقیانوس اطلس خواهیم داشت و احتمالا سرعت تغییر اقلیم کم خواهد شد.

مشخص نیست، ال‌نینوی بعدی در سال ۲۰۲۴ چگونه ظاهر می‌شود چون روند دمایی اقیانوس‌های جهان تاکنون چیز دیگری را نشان ‌داده است.

اگر لانینا در راه باشد، گرمای بی‌سابقه ماه‌های اخیر به چه معنا بوده است؟

اگر ال نینو تمام شود چه چیز در انتظار آب و هوای ایران است؟

محمدرضا جاویدی تحلیلگر مستقل علوم جوی: پدیده طبیعی ال‌نینو تضعیف شده و به‌نظر می‌رسد به سمت حالت خنثای خود می‌رود. با این همه هنوز نمی‌توانیم با قطعیت این را پیش‌بینی کنیم؛ چرا که ممکن است پس از دوره خنثی دوباره تقویت شود. اگر این دوره ال‌نینو تمام شود، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که در ایران، بارش‌ها طی سال‌های آتی رنگ و بوی بهتری بگیرد. امسال از خرداد ماه، مانسون احتمالا فعال‌تر و خبرسازتر خواهد شد. به‌نظر می‌رسد درصورت تمام شدن ال‌نینو وسعت بروز مانسون در ایران نیز بیشتر شود یعنی تا مرکز کشور (سیستان ‌و بلوچستان، کرمان، نیمه جنوبی فارس، ارتفاعات جنوبی زاگرس و تا حدودی زاگرس مرکزی) کشیده شود. امسال تابستان داغی خواهیم داشت. نکته مبهم دیگر که باید بر آن تأکید کرد، لزوم مدیریت منابع آبی در بخش کشاورزی است؛ چرا که از یک سو نمی‌توانیم بگوییم خشکسالی تمام‌شده است و از سوی دیگر تأثیر پدیده تغییرات اقلیمی که ناشی از افزایش گازهای گلخانه‌ای در جو است، همچنان برقرار است. مردم بدانند که تغییرات اقلیمی، امکان پیش‌بینی با تجهیزات پیشرفته را به ۴۸ ساعت رسانده است و فقط می‌توان به‌صورت محدود و منطقه‌ای پیش‌بینی درست‌تری ارائه کرد.

ال نینو و اثرات آن بر جو

ال نینو مانند یک فصل ، دارای دوره است؛ اما فصلی که به صورت نا منظم ظاهر می شود ودر زمان غیر مشخصی در جهان استقرار می یابد . به همین دلیل دردوره ظاهر شدن این پدیده ، بعضی تغییرات آب و هوایی و دگرگونی هایی در الگوها ی طبیعت به وجود می آید و این تغییرات ، افزایش باران وسیل های ویرانگر در بخش هایی از امریکای جنوبی و پرو وخشکسالی در قسمت غربی اقیانوس آرام را به دنبال دارد . بنابراین با توجه به خسارات ناشی از آل نینو باید شرایط منطقه جاوه اقیانوس آرام را با دقت مشاهده و تغییرات هوا را در یک دوره کوتاه ( یک ماه تا یک سال ) پیش بینی کرد.

ال نینو معمولا با یک تغییر درجریان اتمسفر همراه است که s.o نامیده می شود . حرکت یا جنبش جنوبی یکی از علت های اصلی است که باعث تغییرات آب و هوا در کل دنیا می شود. این پدیده از ۲۵ سال پیش توجه اقیانوس شناسان را به خود جلب کرد و تحقیقات زیادی درباره آن انجام شد. در حقیقت اولین قدم ، تخمین شروع ال نینو و لانینو و پیش بینی آب و هوا بود . واضح ترین علامت S.O ایجاد رابطه عکس فشار هوای سطحی در دو نقطه ، داروین استرالیا و جزایر تایپیتی در جنوب اقیانوس آرام ، فشار زیاد یک طرف ، همرا با کاهش فشار در طرف دیگر بود و این عمل به صورت معکوس انجام می گرفت.

بادهای شرقی مهم ترین علت پیدایش ENSO است و دارای دو اثر بسیار قوی است : اول اینکه آب اقیانوس آرام را به سمت غرب حرکت می دهد و به همین دلیل سطح آب در فیلیپین معمولا ۶۰ سانتی متر از سطح آب در سواحل جنوبی پاناما بالا تر است.دیگر آنکه باعث می شود جریان دریایی غربی در سطح آب باقی بماند و به تدریج آب را گرم کند . این امر سبب می شود که در ناحیه غربی اقیانوس آرام ، گرم ترین آب سطح کره زمین وجود داشته باشد؛ آبی که معمولا بالای ۲۸ درجه سانتی گراد است و حتی بعضی مواقع به ۵/۳۸ درجه هم می رسد .

آب گرمی که در قسمت غربی اقیانو س آرام جمع می شود ، سبب فشار دادن ترمو کلابین به سمت پایین می شود و با آب سطحی کاملا مخلو ط شده و بدین ترتیب آب گرم سطحی از آ بسرد عمیق جدا می شود.معمولا ترموکلابین در قسمت شرقی ۴۰ متر ودر قسمت غربی ۱۰۰ تا ۲۰۰ متر متغیر است .

ال نینو پدیده ای است که تازه کشف شده و در نیمکره جنوبی زمین اتفاق می افتد ؛ مانند سواحل امریکای جنوبی و نواحی شرقی آسیا و استرالیا . د رحالت نرمال و طبیعی جریان آب سرد در شرق اقیانوس آرام و جریان آب گرم در غرب آن استقرار دارد که سرمای آب در ناحیه شرقی فوایدی برای ساکنان امریکا ی جنوبی دارد ؛ از جمله استفاده از سواحل به منظور ماهیگیری .

این مساله سبب پیدایش بادهای قو ی شرقی به سمت غربی می شود و آن را در قسمت غربی اقیانوس بالا می آورد.طی فرآیند بادهای بسامان از ناحیه غرب اقیانوس آرام ، آب گرم از قسمت غرب به سمت شرق جاری می شود . این امر سبب ضعیف شدن زبانه ها ی سرد شرقی شده و جهت عادی وزش باد بر عکس می شود (غرب به شرق) .

در سواحل شرقی اقیانوس یا سواحل غربی امریکای جنوبی نیزبه خصوص حوالی پرو ، آب گرم استقرار می یابد و گاهی این آب یک تا دو سال در منطقه می ماند و رطوبت منطقه سبب بارش باران ها ی فراوان می شود . این باران ها گاه منجر به سیل های ویرانگر در سواحل امریکای جنوبی و خشکی در طرف مقابل آن در نیمکره جنوبی زمین می شود.

منبع:نامه نیوز